Trong bối cảnh chuyển đổi số toàn cầu, các trung tâm dữ liệu (data center) đang trở thành “xương sống” cho nền kinh tế số. Tại Mỹ, quốc gia đi đầu trong lĩnh vực này, tốc độ phát triển trung tâm dữ liệu đang vượt xa mọi dự báo. Hệ quả kéo theo là nhu cầu điện năng và trang thiết bị hạ tầng gia tăng đột biến, tạo nên những áp lực chưa từng có đối với hệ thống cung ứng và điều hành năng lượng.
Theo dự báo, các công ty điện lực Mỹ sẽ chi khoảng 212,1 tỷ USD trong năm 2025 cho hạ tầng điện – tăng 22,3% so với năm trước. Con số này dự kiến còn tăng lên 228,1 tỷ USD vào năm 2027. Động lực chính cho sự gia tăng này đến từ nhu cầu vận hành ổn định các trung tâm dữ liệu phục vụ công nghệ AI, vốn tiêu thụ lượng điện năng khổng lồ và yêu cầu hệ thống điện không gián đoạn.
Tuy nhiên, vấn đề không chỉ nằm ở điện năng. Việc thiếu hụt thiết bị hạ tầng, đặc biệt là máy biến áp 3 pha – thiết bị không thể thiếu cho các dự án trung tâm dữ liệu – đang trở thành điểm nghẽn nghiêm trọng. Nếu như trước đây, thời gian chờ cung ứng thiết bị chỉ mất vài tuần thì nay đã kéo dài tới ba năm. Tình trạng này không chỉ làm chậm tiến độ triển khai, mà còn khiến chi phí đầu tư đội lên đáng kể.
Để đối phó với thực trạng trên, nhiều công ty tiện ích Mỹ đã quay trở lại với nguồn năng lượng khí đốt – một giải pháp được cho là hiệu quả hơn trong việc cung cấp điện ổn định. Năm 2025, công suất khí đốt được bổ sung lên tới 17,5 GW – mức cao nhất kể từ năm 2017. Đây là một bước đi chiến lược nhằm đảm bảo tính liên tục trong vận hành, đặc biệt trong các hệ thống nhạy cảm như trung tâm dữ liệu.
Song song với đó, một vấn đề khác đang gây tranh cãi là việc chi phí mở rộng hạ tầng điện có khả năng bị đẩy sang người tiêu dùng thông qua hóa đơn điện. Nếu không có sự minh bạch và điều tiết hợp lý, nguy cơ tạo ra phản ứng xã hội là điều hoàn toàn có thể xảy ra.
Đối với Việt Nam, xu hướng phát triển trung tâm dữ liệu cũng đang tăng tốc. Nhiều doanh nghiệp công nghệ trong và ngoài nước đã bắt đầu rót vốn vào các dự án hạ tầng số. Tuy nhiên, những thách thức mà Mỹ đang đối mặt cũng là bài học quan trọng cho Việt Nam. Cần có một chiến lược dài hạn về quy hoạch năng lượng phục vụ trung tâm dữ liệu, đảm bảo nguồn cung thiết bị ổn định và có chính sách điều tiết chi phí minh bạch để hài hòa lợi ích giữa nhà đầu tư, nhà nước và người tiêu dùng.
Sự bùng nổ của trung tâm dữ liệu là tất yếu trong kỷ nguyên số. Nhưng để tận dụng tốt cơ hội này, Việt Nam cần sự chuẩn bị bài bản về cả kỹ thuật, tài chính và chính sách – nhằm đón đầu xu thế một cách chủ động và bền vững.
Bình luận (0)
Chiều 5/7 tại Rio de Janeiro (giờ địa phương), Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tham dự Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam – Brazil. Tại diễn đàn, Thủ tướng kêu gọi cộng đồng doanh nghiệp hai nước tăng cường kết nối, hiện thực hóa các định hướng hợp tác mới trong bối cảnh quan hệ song phương đang ở giai đoạn phát triển cao nhất.
