Đánh giá nhân sự trong kỷ nguyên AI: Không chỉ nhìn kết quả, cần hiểu cả hành vi

Không chỉ là con số

Việc đạt được doanh số hay sản lượng cao chưa phản ánh toàn diện năng lực và đóng góp của một nhân sự. Nhiều trường hợp cho thấy, kết quả vượt chỉ tiêu có thể đến từ cách làm thiếu bền vững như cắt giảm quy trình, giảm giá mạnh hoặc gây áp lực lên các bộ phận khác trong chuỗi vận hành. Điều này không chỉ ảnh hưởng tới hiệu quả tổng thể mà còn tác động tiêu cực đến văn hóa nội bộ và trải nghiệm khách hàng.

Để hạn chế các rủi ro phát sinh từ việc “chạy theo con số”, một số doanh nghiệp đã bắt đầu áp dụng khung năng lực hành vi song song với hệ thống KPI/OKR. Theo đó, hiệu suất được đánh giá không chỉ qua kết quả đạt được, mà còn qua cách thức thực hiện, khả năng phối hợp và mức độ tuân thủ các giá trị cốt lõi của tổ chức.

Khung năng lực hành vi: Cơ sở đánh giá và phát triển

Một khung năng lực hành vi bài bản thường được xây dựng dựa trên ba nhóm chính: năng lực cốt lõi (tinh thần trách nhiệm, chính trực, hợp tác...), năng lực chuyên môn theo từng vị trí và năng lực lãnh đạo dành cho cấp quản lý.

Mỗi năng lực được chia thành năm cấp độ phát triển, kèm theo các hành vi có thể quan sát và đo lường cụ thể. Hệ thống này giúp nhà quản lý đưa ra phản hồi rõ ràng, định hướng phát triển cho nhân viên và đồng thời giúp chính nhân sự chủ động hơn trong việc hoàn thiện năng lực.

Việc áp dụng khung năng lực này không chỉ phục vụ mục tiêu đánh giá, mà còn là nền tảng để thiết kế lộ trình đào tạo, phát triển nghề nghiệp và hoạch định nhân sự kế thừa.

Ứng dụng AI trong đánh giá và phát triển nhân sự

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang được nhiều doanh nghiệp đưa vào hệ thống quản trị nhân tài nhằm phân tích dữ liệu hiệu suất, hành vi và đề xuất các chiến lược phát triển cá nhân hóa. AI có thể tổng hợp dữ liệu từ nhiều nguồn – như hệ thống CRM, đánh giá nội bộ, phản hồi khách hàng – để xác định điểm mạnh, điểm yếu của từng nhân sự, đồng thời đưa ra lộ trình đào tạo phù hợp.

Tại một doanh nghiệp bảo hiểm, hệ thống quản trị nhân sự có tích hợp AI đã giúp phân tích hiệu suất đội ngũ kinh doanh trên nhiều khía cạnh. Theo đó, một nhân viên có doanh số vượt chỉ tiêu nhưng nhận nhiều phản hồi không tích cực từ khách hàng được đề xuất đào tạo lại về đạo đức nghề nghiệp. Trong khi đó, một nhân sự khác với chỉ số doanh thu vừa phải nhưng có hành vi tích cực và khả năng hợp tác cao lại được hệ thống gợi ý phát triển lên vị trí quản lý.

Chuyên gia từ Topskills trong một buổi đào tạo quản trị nhân sự

Hướng tới nền tảng quản trị bền vững

Theo các chuyên gia nhân sự, việc đánh giá hành vi trong công việc không phải là khái niệm mới, nhưng khi được triển khai trong một hệ thống năng lực bài bản và ứng dụng công nghệ như AI, nó có thể trở thành công cụ quản trị hiệu quả, giúp doanh nghiệp xây dựng đội ngũ gắn bó lâu dài.

Tuy nhiên, để vận hành hiệu quả, hệ thống này cần được tùy biến phù hợp với đặc thù từng tổ chức. Ngoài các yếu tố kỹ thuật, doanh nghiệp cần đảm bảo sự đồng thuận từ đội ngũ quản lý và xây dựng văn hóa tổ chức hỗ trợ việc phản hồi – phát triển thường xuyên.

Trong kỷ nguyên AI, doanh nghiệp muốn phát triển bền vững không thể chỉ đánh giá hiệu suất qua kết quả ngắn hạn, mà cần đầu tư vào hệ thống đo lường hành vi, năng lực và lộ trình phát triển dài hạn của mỗi cá nhân.