Gần đây, mạng xã hội lan truyền những chia sẻ từ giáo viên tại Hà Nội, bày tỏ lo ngại khi nhiều bài làm của học sinh có dấu hiệu “tốt bất thường” – lời văn quá hoa mỹ, cách giải toán không phù hợp với chương trình học – nghi ngờ do công cụ AI tạo ra.
Theo bà Nguyễn Thị Việt Nga – Ủy viên Ủy ban Văn hóa – Xã hội của Quốc hội, học sinh sử dụng AI là xu hướng tất yếu trong thời đại số. Giới trẻ là đối tượng nhanh nhạy với công nghệ và dễ tiếp cận những công cụ hiện đại như ChatGPT. Tuy nhiên, việc lạm dụng AI để gian lận, sao chép bài mẫu là vấn đề đáng lo ngại, đặc biệt trong các môn học đòi hỏi tư duy như Toán, Văn, Lịch sử.
“Có học sinh bê nguyên văn bài soạn của AI vào bài thi mà giáo viên chỉ cần đọc qua là nhận ra ngay. Điều này cho thấy một bộ phận học sinh đang ỷ lại vào công nghệ thay vì tư duy độc lập,” bà Việt Nga nhận định.
Để hạn chế tác động tiêu cực của AI trong môi trường học đường, theo bà Việt Nga, trước hết đội ngũ giáo viên cần trở thành những người tiên phong trong việc tiếp cận và sử dụng công nghệ.
Thứ nhất, am hiểu AI giúp giáo viên dễ dàng phân biệt bài làm thật – giả, nhận diện mức độ hỗ trợ của AI trong sản phẩm học sinh nộp.
Thứ hai, giáo viên có thể định hướng học sinh khai thác AI một cách hợp lý, như một công cụ tham khảo chứ không phải thay thế hoàn toàn.
Thứ ba, việc ra đề kiểm tra cũng cần được đổi mới – chuyển từ hình thức chép lại sang các dạng bài tư duy, tranh luận trực tiếp, làm việc nhóm, trình bày quan điểm cá nhân – nhằm hạn chế việc học sinh sử dụng AI để làm bài từ đầu đến cuối.
“AI không thể thay thế hoàn toàn con người. Nếu giáo viên hiểu rõ điều này, họ có thể tạo ra môi trường học tập nơi AI đóng vai trò hỗ trợ, không làm lu mờ năng lực cá nhân của học sinh,” bà Việt Nga chia sẻ.
Bà Nguyễn Thị Việt Nga, Ủy viên Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội
Bên cạnh giải pháp tại nhà trường, đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Việt Nga cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của một hành lang pháp lý đối với việc ứng dụng AI tại Việt Nam.
Hiện nay, Việt Nam chưa có đạo luật riêng nào điều chỉnh về trí tuệ nhân tạo, dẫn đến việc sử dụng AI trong nhiều lĩnh vực – trong đó có giáo dục – vẫn mang tính tự phát. Bà Nga cho rằng, một đạo luật chuyên biệt về AI sẽ là nền tảng pháp lý để các bộ, ngành xây dựng chiến lược dài hạn, kết nối đồng bộ giữa các đơn vị.
Đặc biệt, Bộ Giáo dục và Đào tạo cần sớm có chương trình hành động cụ thể, bắt đầu từ việc tập huấn đội ngũ giáo viên. Khi giáo viên được trang bị kiến thức về công nghệ, họ sẽ là người dẫn dắt học sinh sử dụng AI đúng cách, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục trong thời đại số.
“Phía sau mỗi giáo viên là cả một thế hệ học sinh. Nếu giáo viên đi đúng hướng, học sinh sẽ không đi sai đường,” bà Việt Nga nhấn mạnh.
Bình luận (0)
Lần đầu tiên các trường đại học Trung Quốc áp dụng kiểm tra tỷ lệ nội dung tạo bởi trí tuệ nhân tạo (AI) trong luận văn tốt nghiệp. Trước yêu cầu ngày càng nghiêm ngặt, nhiều sinh viên buộc phải tìm đến dịch vụ chỉnh sửa thủ công, tiềm ẩn không ít rủi ro về chất lượng và gian lận.
