Càng gần mùa tốt nghiệp, nhiều trường đại học tại Trung Quốc như Đại học Tứ Xuyên, Sư phạm Bắc Kinh, Đại học Giao thông Tây Nam hay Đại học Hồ Bắc đã bắt đầu triển khai kiểm tra tỷ lệ nội dung do AI tạo ra trong luận văn, còn gọi là tỷ lệ AIGC (AI-Generated Content). Đây là lần đầu tiên các công cụ phát hiện AI được áp dụng đồng loạt trên toàn quốc để sàng lọc chất lượng luận văn.
Theo quy định hiện hành, mức tỷ lệ AI tối đa phổ biến là 20% đối với các ngành xã hội – nhân văn và 15% với các ngành kỹ thuật, y dược. Nếu vượt quá ngưỡng này, sinh viên có thể phải làm lại, bảo vệ luận văn lần hai hoặc thậm chí không được xét tốt nghiệp.
Các nền tảng tra cứu học thuật phổ biến tại Trung Quốc như CNKI, VIP hay PaperPass đều đã tích hợp tính năng kiểm tra AIGC, sử dụng mã màu để đánh dấu những đoạn nội dung bị nghi ngờ do AI tạo ra.
Để đối phó với rào cản kỹ thuật mới, nhiều sinh viên đã tìm đến các dịch vụ “khử mùi AI” – tức là chỉnh sửa nội dung để giảm tỷ lệ AI trong bài viết. Các dịch vụ này được rao bán tràn lan trên các nền tảng như Taobao, Goofish hay RedNote, với cam kết chỉnh sửa thủ công ở mức giá khoảng 10 nhân dân tệ (1,3 USD) cho mỗi 1.000 ký tự, thậm chí sẵn sàng làm xuyên đêm.
Tuy nhiên, chất lượng các dịch vụ này rất khó kiểm chứng. Theo phản ánh trên trang tin công nghệ Tech Planet, không ít sinh viên đã gặp phải tình trạng “tiền mất tật mang” khi bài chỉnh sửa không đạt yêu cầu, nội dung bị lệch lạc, câu chữ thiếu mạch lạc hoặc thậm chí vẫn không qua được vòng kiểm tra AI. Nghiêm trọng hơn, có trường hợp người nhận chỉnh sửa bỗng “mất tích” đúng thời điểm sinh viên cần nộp bài.
Một số nhà cung cấp còn yêu cầu sinh viên tự chi trả chi phí kiểm tra AI riêng biệt, khoảng 20 nhân dân tệ (2,7 USD) cho mỗi lần, đồng thời từ chối hoàn tiền nếu bài không đạt yêu cầu, gây thêm áp lực tài chính và tâm lý cho sinh viên.
Việc siết chặt tỷ lệ nội dung AI phản ánh nỗ lực của Trung Quốc trong việc đảm bảo chất lượng học thuật và ngăn chặn lạm dụng công nghệ trong môi trường giáo dục. Tuy nhiên, giới chuyên gia cũng cảnh báo rằng các trường cần đồng thời nâng cao nhận thức, kỹ năng viết học thuật và hỗ trợ chính thống cho sinh viên thay vì để các dịch vụ không kiểm soát len lỏi và trục lợi.
Trong bối cảnh công nghệ AI đang phát triển nhanh chóng, việc cân bằng giữa đổi mới công nghệ và chuẩn mực học thuật đang đặt ra bài toán lớn không chỉ với riêng Trung Quốc mà còn với các quốc gia trên toàn cầu.
Bình luận (0)
Việc học sinh sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để làm bài tập, giải toán, viết văn đang ngày càng phổ biến, đặt ra những thách thức mới trong dạy và học. Theo đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Việt Nga, thay vì cấm đoán, ngành giáo dục cần có chiến lược bài bản để ứng phó, định hướng học sinh sử dụng AI một cách hiệu quả, trung thực và sáng tạo.
