Washington D.C., cuối tháng 5/2025 – Một phán quyết mang tính bước ngoặt từ Tòa án Thương mại Quốc tế Mỹ đã chính thức chặn sắc lệnh thuế quan “Ngày Giải phóng” do Tổng thống Donald Trump ban hành hồi đầu tháng 4. Đây không chỉ là một thất bại pháp lý đối với Nhà Trắng, mà còn tạo ra những tác động sâu rộng đến thị trường toàn cầu, đặc biệt đối với các doanh nghiệp và nền kinh tế Việt Nam.
Phán quyết lịch sử: Hành pháp bị giới hạn
Ngày 28/5, Tòa án Thương mại Quốc tế tại Manhattan tuyên bố rằng Tổng thống Trump đã vượt quá thẩm quyền khi áp đặt mức thuế lên tới 30% đối với hàng hóa nhập khẩu từ hơn 180 quốc gia, bao gồm Trung Quốc, Mexico, Canada và nhiều nước châu Á. Tòa án khẳng định rằng Đạo luật Quyền Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế (IEEPA) không trao cho Tổng thống quyền đơn phương điều chỉnh thuế quan mà không có sự phê chuẩn của Quốc hội
Phán quyết này đã chặn đứng các mức thuế đã được áp dụng và yêu cầu đình chỉ vĩnh viễn việc thực thi các sắc lệnh thuế quan đối ứng. Chính quyền Trump đã ngay lập tức nộp đơn kháng cáo, nhưng quá trình này dự kiến sẽ kéo dài và không đảm bảo kết quả thuận lợi cho Nhà Trắng.
Doanh nghiệp Mỹ: Tạm thở phào nhưng vẫn lo lắng
Phán quyết của tòa án đã mang lại sự nhẹ nhõm tạm thời cho nhiều doanh nghiệp Mỹ, đặc biệt là các công ty nhỏ và vừa vốn phụ thuộc vào nguồn cung từ nước ngoài. Tuy nhiên, sự không chắc chắn về chính sách thuế quan trong tương lai khiến họ vẫn phải duy trì sự thận trọng trong kế hoạch kinh doanh và đầu tư.
Thị trường tài chính: Phản ứng tích cực nhưng thận trọng
Ngay sau phán quyết, thị trường chứng khoán Mỹ ghi nhận sự phục hồi nhẹ, với các chỉ số chính như S&P 500 và Nasdaq tăng điểm. Tuy nhiên, giới đầu tư vẫn duy trì tâm lý thận trọng, lo ngại về khả năng chính quyền Trump sẽ tìm cách áp dụng các biện pháp thuế quan khác hoặc tiếp tục kháng cáo để duy trì chính sách hiện tại.
Việt Nam: Cơ hội và thách thức đan xen
Đối với Việt Nam, phán quyết của Tòa án Mỹ mở ra cơ hội để tăng cường xuất khẩu sang thị trường Mỹ, đặc biệt trong các lĩnh vực như dệt may, điện tử và nông sản. Tuy nhiên, sự không ổn định trong chính sách thương mại của Mỹ cũng đặt ra thách thức lớn cho các doanh nghiệp Việt Nam trong việc lập kế hoạch dài hạn và đầu tư vào thị trường này.
Bên cạnh đó, Việt Nam cũng cần tăng cường phối hợp với các đối tác quốc tế để đảm bảo các thỏa thuận thương mại song phương và đa phương được duy trì và phát triển ổn định, từ đó góp phần tạo dựng môi trường kinh doanh thuận lợi hơn.
Bước ngoặt trong chính sách thương mại toàn cầu
Phán quyết của Tòa án Thương mại Quốc tế Mỹ không chỉ dừng lại ở một vụ kiện pháp lý đơn thuần mà còn là một sự kiện mang tính biểu tượng, đặt ra giới hạn quan trọng đối với quyền lực hành pháp trong lĩnh vực thương mại quốc tế. Nó nhấn mạnh rằng chính sách thương mại cần được thực hiện trong khuôn khổ pháp lý minh bạch và sự phối hợp giữa các nhánh quyền lực nhà nước.
Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu ngày càng hội nhập sâu rộng và phức tạp, sự thay đổi này sẽ góp phần thúc đẩy sự ổn định và dự đoán được hơn trong các chính sách thương mại, giúp các quốc gia và doanh nghiệp có thể hoạch định chiến lược phát triển dài hạn hiệu quả hơn.
Bình luận
0