Thanh tra NHNN: Hoạt động cấp tín dụng của một ngân hàng tiềm ẩn rủi ro

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) vừa có thông báo Kết luận thanh tra Ngân hàng TMCP Thịnh vượng và Phát triển (PGBank).

Theo kết luận, trong thời gian được thanh tra, Hội đồng quản trị và Ban điều hành PGBank đã có nhiều nỗ lực trong việc duy trì ổn định hoạt động và mạng lưới, thực hiện tương đối đầy đủ các nhiệm vụ và quyền hạn theo quy định tại Luật các tổ chức tín dụng, Điều lệ ngân hàng cũng như các chỉ đạo, chỉ thị từ NHNN. Dưới sự điều hành chung, hoạt động của toàn hệ thống PGBank đã đạt được một số kết quả tích cực và đáng ghi nhận.

Về cơ bản, PGBank đã xây dựng và ban hành hệ thống chính sách, quy trình nội bộ liên quan đến các hoạt động như: cấp tín dụng, cam kết ngoại bảng; phân loại nợ, trích lập và sử dụng dự phòng rủi ro; kiểm tra, giám sát nguồn vốn vay; bảo đảm tiền vay; xử lý và thu hồi nợ xấu...

Trong năm 2023, PGBank chưa đạt 100% kế hoạch thu hồi nợ xấu, nợ đã xử lý rủi ro.

Tuy đạt được một số kết quả tích cực, hoạt động của PGBank vẫn tồn tại nhiều hạn chế, đặc biệt trong công tác quản trị điều hành và quản lý rủi ro.

Cụ thể, Hội đồng quản trị và Tổng Giám đốc PGBank ban hành một số quy định nội bộ còn thiếu hoặc chậm so với yêu cầu thực tiễn,  hiệu quả kiểm soát các chốt kiểm soát trong các quy trình, nghiệp vụ chưa cao; chỉ đạo rà soát, đánh giá nguyên nhân dẫn đến nợ xấu chưa đầy đủ, chưa làm rõ trách nhiệm của các bộ phận, cá nhân trong việc để xảy ra nợ xấu.

Chưa kịp thời phát hiện những vi phạm, tồn tại trong công tác cấp tín dụng để xác định nguyên nhân, kiến nghị đến các cấp có thẩm quyền; chưa đánh giá nguyên nhân dẫn đến nợ xấu và trách nhiệm của tập thể, cá nhân liên quan.

Lực lượng kiểm toán nội bộ của PGBank hiện chưa đáp ứng được yêu cầu về khối lượng và tính chất công việc, gây ảnh hưởng đến hiệu quả kiểm tra, giám sát trong toàn hệ thống. Đặc biệt, hoạt động kiểm toán và giám sát các mảng liên quan đến công nghệ thông tin còn nhiều hạn chế, chưa theo kịp yêu cầu phát triển và quản trị rủi ro hiện đại. Bên cạnh đó, các công cụ và phương pháp nhận diện, đo lường, theo dõi và kiểm soát rủi ro vẫn còn đơn giản, phần lớn đang trong quá trình nghiên cứu và hoàn thiện.

Đáng chú ý, qua quá trình thanh tra chọn mẫu khách hàng, cơ quan chức năng phát hiện nhiều trường hợp cấp tín dụng chưa tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật và quy định nội bộ của ngân hàng. Những vi phạm này liên quan đến các khâu thẩm định điều kiện vay vốn, xét duyệt cho vay, kiểm tra giám sát việc sử dụng vốn vay, đánh giá tài sản đảm bảo, phân loại nợ, trích lập dự phòng rủi ro, cũng như hoạt động cấp bảo lãnh và ủy thác phát hành thư tín dụng.

Bên cạnh các vấn đề đã nêu, hoạt động cấp tín dụng của PGBank còn tiềm ẩn nhiều rủi ro cần lưu ý. Cụ thể, ngân hàng đã cấp tín dụng cho một số khách hàng sử dụng tài sản bảo đảm có mức độ an toàn thấp như tín chấp, quyền đòi nợ, khoản phải thu... Ngoài ra, một số khách hàng được cấp tín dụng có dấu hiệu rủi ro liên quan đến tình hình tài chính yếu kém, tiến độ dự án chậm hoặc không rõ ràng, và nguồn thu trả nợ không ổn định.

Trong năm 2023, PGBank chưa hoàn thành kế hoạch thu hồi toàn bộ nợ xấu và nợ đã xử lý rủi ro.  Hoạt động xử lý, thu hồi nợ xấu tại PGBank đối với một số khách hàng còn một số tồn tại như: cơ cấu thời hạn khoản vay chưa đầy đủ quy định pháp luật; chưa thực hiện việc kiểm tra, đánh giá lại tình hình tài chính, tài sản bảo đảm của khách hàng kịp thời để có hướng xử lý, thu hồi nợ...

Về hướng xử lý, Chánh Thanh tra Ngân hàng Nhà nước đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với PGBank do vi phạm trong lĩnh vực tiền tệ và hoạt động ngân hàng.   Cụ thể, PGBank bị xử phạt do vi phạm ba hành vi: không ban hành một hoặc một số quy định nội bộ theo quy định của pháp luật; Lập hợp đồng ủy thác không đầy đủ nội dung theo quy định của pháp luật; Không thành lập Hội đồng mua, bán nợ theo quy định của pháp luật; tổng số tiền phải nộp là 370 triệu đồng. Phía ngân hàng đã thực hiện nộp phạt và khắc phục các hành vi vi phạm theo quy định.