Việt Nam giữa cơn sóng AI tạo sinh
Không còn là khái niệm xa lạ, AI tạo sinh công nghệ đứng sau các công cụ như ChatGPT hay Midjourney đang tạo nên một làn sóng ứng dụng mạnh mẽ tại Việt Nam. Từ dịch vụ chăm sóc khách hàng, sản xuất nội dung số, tới trợ lý ảo, phân tích dữ liệu, AI tạo sinh len lỏi vào mọi ngóc ngách của hoạt động kinh tế - xã hội.
Dưới góc nhìn chính sách, Chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo đến năm 2030 xác định rõ AI là lĩnh vực công nghệ nền tảng, góp phần nâng cao năng lực sản xuất và sức cạnh tranh quốc gia. Trong bối cảnh đó, AI tạo sinh không chỉ là công cụ mà đang trở thành một “sân chơi” mới định hình lại cách vận hành của doanh nghiệp và tương tác của người dùng.
Chạy đua – Những doanh nghiệp tiên phong tăng tốc
Một số doanh nghiệp công nghệ Việt đã nhanh chóng nắm bắt cơ hội để chiếm lĩnh thị trường AI tạo sinh. MobiFone, chẳng hạn, đã tung ra nền tảng MobiAI, tích hợp các ứng dụng như AIVoice Studio và AIVoice Lồng tiếng cho phép người dùng tạo giọng nói AI chất lượng cao, phục vụ quảng cáo, giáo dục hay giải trí với mức phí rẻ chỉ từ 5.000 đồng/ngày.
Không chỉ là nơi trưng bày công cụ, MobiAI còn tạo ra một cộng đồng sáng tạo AI, nơi các nhà phát triển và người dùng có thể trao đổi ý tưởng, chia sẻ kiến thức và khai thác các tiềm năng công nghệ một cách chủ động.
Tại các doanh nghiệp lớn như VinBigData, AI tạo sinh được đưa vào cả hệ thống nội bộ lẫn sản phẩm thương mại từ trợ lý ảo ViVi trên ô tô điện VinFast, chatbot chăm sóc khách hàng đến các công cụ hỗ trợ xử lý ngôn ngữ trong doanh nghiệp. Ở đây, AI không còn là lựa chọn mà đã trở thành nền tảng vận hành chiến lược.
Chạy trốn – Khoảng cách và nỗi sợ bị bỏ lại phía sau
Trái ngược với nhóm tiên phong, nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Việt Nam vẫn đang chật vật trong việc hiểu, ứng dụng, thậm chí tiếp cận với công nghệ AI tạo sinh. Rào cản lớn nhất không chỉ nằm ở chi phí đầu tư mà còn ở thiếu nhân sự công nghệ, không có dữ liệu chất lượng và nỗi lo đạo đức, pháp lý trong ứng dụng AI.
Các chuyên gia tại hội thảo GenAI for Real World do VinBigData tổ chức từng cảnh báo rằng: nếu không bắt nhịp kịp, nhiều doanh nghiệp nhỏ sẽ bị gạt ra khỏi chuỗi giá trị mới do AI tạo ra, khi mà khách hàng và đối tác đang ngày càng kỳ vọng vào sự nhanh chóng, chính xác và cá nhân hóa từ các sản phẩm dịch vụ.
Người tiêu dùng và xã hội: Giữa hào hứng và hoài nghi
Từ phía người dùng, AI tạo sinh mang lại những trải nghiệm chưa từng có: giọng đọc chuẩn MC chỉ sau vài cú click, nội dung marketing cá nhân hóa tức thì, trả lời email bằng ngôn ngữ mượt mà như con người. Tuy nhiên, vấn đề đạo đức AI, thông tin sai lệch, bảo mật dữ liệu cá nhân cũng đang là các dấu hỏi lớn.
Thực tế cho thấy, AI càng dễ tiếp cận thì rủi ro càng lan rộng. Sự phát triển chóng mặt của các công cụ như voice clone (giả giọng nói), deepfake hay bot viết tin giả đang buộc các cơ quan quản lý và cộng đồng công nghệ phải gấp rút đưa ra bộ quy chuẩn kiểm soát.
Cơ hội lớn nhưng không chờ đợi
Việt Nam sở hữu nhiều lợi thế để không chỉ theo kịp mà còn dẫn đầu trong khu vực về AI tạo sinh: dân số trẻ, nền tảng dữ liệu bản địa phong phú, tỷ lệ sử dụng smartphone cao và hạ tầng viễn thông phủ khắp. Nhưng lợi thế sẽ không còn là lợi thế nếu không hành động nhanh chóng.
Sự cạnh tranh không chỉ đến từ bên trong mà còn từ các “ông lớn” công nghệ nước ngoài – những đối thủ đang có ưu thế vượt trội về tài nguyên, công nghệ và mạng lưới toàn cầu. Chỉ khi các doanh nghiệp nội địa chuyển từ thụ động sang chủ động, từ quan sát sang hành động, thì mới có thể tạo ra hệ sinh thái AI bền vững và bản địa hóa phù hợp với người Việt.
AI tạo sinh: “Chạy đua” hay “chạy trốn” là lựa chọn của hôm nay nhưng hệ quả sẽ kéo dài đến mai sau
Cuộc cách mạng AI tạo sinh không phải là cuộc thi sprint ngắn hạn, mà là đường đua marathon dài hơi, đòi hỏi chiến lược đầu tư, nhân sự chất lượng và quan trọng nhất là tư duy đổi mới thực sự.
Doanh nghiệp chọn “chạy đua” sẽ đối mặt với rủi ro nhưng có cơ hội bứt phá. Doanh nghiệp chọn “chạy trốn” có thể an toàn hôm nay nhưng khó giữ được vị thế ngày mai.
Bản đồ AI tạo sinh tại Việt Nam đang định hình và mỗi doanh nghiệp cần tự quyết định vai trò của mình trong tương lai số ấy.
Bình luận
0