Tự động hóa và AI đang dần thay đổi cách con người làm việc, trong đó không ít vị trí truyền thống đứng trước nguy cơ bị thay thế. Theo báo cáo thị trường tuyển dụng 2024–2025, nhiều doanh nghiệp tại Việt Nam đã bắt đầu đưa AI vào các hoạt động vận hành, quản lý và tuyển dụng.
Khảo sát của Anphabe Việt Nam cho thấy, có tới 28% doanh nghiệp đã lên kế hoạch ứng dụng AI sâu rộng trong giai đoạn 2024–2025 và con số này dự kiến sẽ tăng lên 75% trong vòng 5 năm tới. Bên cạnh đó, nhu cầu tuyển dụng nhân sự có kỹ năng liên quan đến AI cũng tăng nhanh.
AI không thay thế con người, mà thay thế cách làm cũ
Theo bà Thanh Nguyễn – Giám đốc điều hành Anphabe, người lao động cần nhìn nhận AI là một công cụ hỗ trợ chứ không phải là mối đe dọa. “Nếu chủ động học hỏi và kết hợp hiệu quả với AI, người lao động có thể nâng cao năng suất và giá trị bản thân,” bà Thanh chia sẻ.
Đồng quan điểm, Tiến sĩ Nguyễn Thế Trung – Chủ tịch HĐQT Công ty DTT – ví AI như một “năng lực mới” mà ai cũng có thể sở hữu. Vấn đề không nằm ở việc AI thay thế con người, mà là người không biết sử dụng AI sẽ bị tụt lại phía sau.
“Trước đây một người chỉ làm được một mảnh ruộng, giờ với công cụ hỗ trợ, họ có thể làm 10 mảnh. Không phải AI cướp việc, mà là ai biết dùng AI thì làm được nhiều hơn,” ông Trung nói.

Tiến sĩ Nguyễn Thế Trung, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty DTT
Biết dùng AI là một lợi thế cạnh tranh
Theo ông Hồ Đức Thắng – Phó Cục trưởng Cục Chuyển đổi số quốc gia, Bộ Khoa học và Công nghệ – tác động của AI đã không còn là câu chuyện của tương lai, mà là hiện thực đang diễn ra từng ngày.
“Những nhân viên giỏi nhất là những người biết tận dụng AI hiệu quả nhất. Muốn ‘sống sót’ trong thời đại số, người lao động cần học cách sử dụng và kiểm soát AI như một kỹ năng thiết yếu,” ông Thắng nhấn mạnh.

Ông Hồ Đức Thắng, Phó Cục trưởng Cục Chuyển đổi số quốc gia, Bộ Khoa học và Công nghệ
Còn theo ông Nguyễn Tiến Huy – Tổng Giám đốc Pencil Group – trí tuệ nhân tạo là một dạng “ngoại ngữ mới” mà mỗi cá nhân cần học để phát triển nghề nghiệp. Biết giao tiếp với AI, phản biện kết quả do AI cung cấp và hiểu được bản chất công nghệ chính là những yêu cầu bắt buộc trong môi trường làm việc hiện đại.
“Người lao động cần tạo cho mình ‘biệt đội AI’ riêng – bao gồm các công cụ hỗ trợ tối ưu công việc, tiết kiệm thời gian để tập trung vào tư duy chiến lược, sáng tạo và học tập suốt đời,” ông Huy nói.
Không chạy theo AI, mà đi cùng AI
Dù AI mang lại nhiều tiện ích, các chuyên gia cũng cảnh báo không nên quá phụ thuộc vào công nghệ. Việc lạm dụng AI mà thiếu tư duy phản biện có thể khiến người dùng mất đi bản lĩnh cá nhân và khả năng phân tích độc lập.
Thay vào đó, cần sử dụng AI như một đòn bẩy – tận dụng thời gian và công cụ mà AI mang lại để tiếp tục học hỏi, trau dồi kỹ năng mềm, tư duy phản biện và hiểu biết công nghệ. Chỉ khi kết hợp được cả trí tuệ con người và trí tuệ nhân tạo, người lao động mới có thể giữ vững vị thế trong kỷ nguyên số.
Bình luận
0