Ví điện tử - từ bùng nổ đến tái cấu trúc
Chỉ trong vài năm, ví điện tử đã trở thành công cụ quen thuộc với hàng chục triệu người dùng Việt Nam. Từ việc thanh toán cà phê sáng, gọi xe công nghệ đến đóng học phí hay gửi tiền lì xì đầu năm, tất cả đều có thể thực hiện qua một chiếc smartphone. Sự tiện lợi, thân thiện và nhanh chóng là lý do khiến các ví bùng nổ, đặc biệt trong giai đoạn hậu COVID-19 khi xu hướng thanh toán không tiền mặt bùng nổ.
Tuy nhiên, thị trường giờ đây không còn là một "bữa tiệc dễ dãi" cho tất cả. Nhiều ví nhỏ đã phải rời cuộc chơi hoặc bị gộp vào hệ sinh thái lớn. Lợi nhuận vẫn là một bài toán nan giải, trong khi cạnh tranh đến từ ngân hàng số và mobile banking ngày càng khốc liệt. Thị trường đang bước vào giai đoạn tái cấu trúc, nơi mà chỉ những ví đủ mạnh về công nghệ hoặc có sự hậu thuẫn tài chính lớn mới tiếp tục trụ lại.
Bắt tay với ngân hàng: Hợp tác hay đánh mất bản sắc?
Không khó để nhận thấy làn sóng các ngân hàng bắt tay hoặc đầu tư trực tiếp vào các ví điện tử: từ những thương vụ hợp tác chiến lược cho tới đầu tư vốn, tích hợp dịch vụ và chia sẻ hạ tầng công nghệ. Với ngân hàng, đây là cách nhanh nhất để tiếp cận khách hàng trẻ, linh hoạt và sẵn sàng sử dụng dịch vụ số. Với ví điện tử, đây là con đường để tồn tại khi nguồn lực tài chính ngày càng eo hẹp, chi phí vận hành và bảo mật tăng cao.
Nhưng đi cùng với đó là nguy cơ đồng hóa. Một khi ví điện tử trở thành một phần trong hệ sinh thái ngân hàng, sự linh hoạt, khả năng đổi mới nhanh chóng vốn là “chất riêng” của Fintech có nguy cơ bị mài mòn. Khi mọi trải nghiệm được thiết kế theo tư duy ngân hàng truyền thống, người dùng liệu còn thấy khác biệt gì giữa một ví điện tử và một ứng dụng mobile banking?
Cuộc đua công nghệ: Không còn là khuyến mãi
Nếu giai đoạn đầu của thị trường là cuộc chiến khuyến mãi thì giờ đây, công nghệ mới là điểm phân định thắng - thua. Các ví điện tử hàng đầu đang đầu tư mạnh vào AI để cá nhân hóa dịch vụ, định danh điện tử (eKYC) để đơn giản hóa thủ tục và mã QR chuẩn (VietQR) để mở rộng thanh toán liên thông.
Mục tiêu không còn chỉ là “giữ chân” người dùng mà là tăng độ gắn bó và tần suất sử dụng. Một ví điện tử có thể biết người dùng cần đặt vé xem phim vào cuối tuần hoặc gợi ý tiết kiệm chi tiêu dựa trên hành vi mua sắm trước đó đây chính là lợi thế mà công nghệ mang lại.
Thách thức sống còn: Giữ bản sắc trong cuộc chơi lớn
Vấn đề nằm ở chỗ: liệu Fintech Việt có thể giữ được bản sắc riêng khi ngày càng bị “ôm trọn” bởi các ngân hàng? Một số ví chọn cách giữ thế độc lập và mở rộng thành siêu ứng dụng, kết nối nhiều dịch vụ hơn để tăng giá trị cho người dùng. Số khác chọn hợp tác nhưng giữ quyền tự chủ trong chiến lược công nghệ và sản phẩm.
Dù đi theo con đường nào, điểm mấu chốt là niềm tin người dùng. Một ví điện tử chỉ sống lâu nếu thực sự giải quyết được vấn đề người dùng, mang lại trải nghiệm khác biệt và đảm bảo an toàn, minh bạch.
Triển vọng: Đồng hành thay vì hòa tan
Sự hợp tác giữa ngân hàng và Fintech là xu thế tất yếu nhưng điều quan trọng là phải giữ được sự bổ trợ, không biến Fintech thành bản sao của ngân hàng. Cần có hệ sinh thái tài chính đa tầng, nơi ngân hàng đảm bảo sự ổn định, còn Fintech mang đến sự linh hoạt, sáng tạo và đột phá.
Trong tương lai gần, khi các dịch vụ tài chính số như “mua trước trả sau” (BNPL), cho vay tiêu dùng siêu nhỏ hay bảo hiểm số phát triển, vai trò của ví điện tử sẽ không chỉ dừng lại ở thanh toán. Đó sẽ là cửa ngõ cho hàng triệu người dân, đặc biệt ở vùng nông thôn tiếp cận dịch vụ tài chính lần đầu.
"Chất" Fintech cần được giữ lại
Ví điện tử tại Việt Nam đang đứng trước ngã rẽ hoặc trở thành “cánh tay nối dài” của các ngân hàng hoặc tiếp tục giữ bản sắc đổi mới, lấy công nghệ làm lõi để dẫn dắt thị trường. Trong thời đại mà người dùng ngày càng thông minh và đòi hỏi nhiều hơn, ai giữ được bản sắc thì người đó thắng.
Bình luận
0