Thông tin được công bố tại buổi Đối thoại giữa doanh nghiệp với Hải quan Việt Nam, nhân kỷ niệm 5 năm thực thi CPTPP, do Tổng Lãnh sự quán Canada tại TP.HCM và Cục Hải quan TP.HCM phối hợp tổ chức.
Theo bà Trần Thu Quỳnh, Tham tán thương mại Việt Nam tại Canada, phần lớn hàng hóa xuất khẩu sang Canada vẫn không sử dụng mẫu chứng nhận xuất xứ CPTPP, mà vẫn dùng các hình thức cũ. Điều này dẫn đến việc Việt Nam chưa khai thác hết các ưu đãi mà CPTPP mang lại.
“Với gần 10 tỷ USD kim ngạch xuất khẩu, chỉ 18% hàng hóa được chứng nhận theo CPTPP, dẫn đến thất thoát khoảng 4 tỷ USD giá trị xuất khẩu không được miễn giảm thuế. Hệ quả là người tiêu dùng Canada đang phải trả đắt hơn 400 triệu USD cho hàng Việt” bà Quỳnh phân tích.
Thách thức cạnh tranh ngày càng lớn khi mất ưu đãi thuế
Đáng chú ý, từ tháng 12/2025, Việt Nam sẽ không còn được hưởng ưu đãi thuế suất 0% như các nước có thu nhập thấp, điều này càng làm việc tận dụng CPTPP trở nên cấp thiết hơn. Nếu không áp dụng đúng quy tắc xuất xứ của CPTPP, các mặt hàng như dệt may và da giày sẽ phải chịu thuế suất lần lượt từ 5–18% và 5–15%, khiến giá hàng hóa Việt Nam đội lên 10–18% so với các đối thủ vẫn được hưởng ưu đãi như Indonesia, Campuchia.
Xuất xứ cộng gộp – “chìa khóa vàng” để tận dụng CPTPP
Theo bà Quỳnh, doanh nghiệp cần hiểu rõ và áp dụng nguyên tắc xuất xứ cộng gộp. Nguyên tắc cho phép các nước TPP tính gộp cả những nguyên liệu đến từ những nước TPP khác vào hàng hóa cuối cùng và vẫn được coi là sản phẩm nội vùng, bao gồm cả trường hợp hàng hóa đến từ một nước TPP được gia công thêm hoặc bổ sung thêm giá trị gia tăng ở một nước thứ hai.
Với nguyên tắc xuất xứ cộng gộp, doanh nghiệp có thể xuất khẩu sang các địa bàn có trong cùng một hiệp định thương mại với thuế suất bằng 0. Hiện các doanh nghiệp Canada cũng rất quan tâm tới việc sử dụng nguyên liệu đầu vào có sử dụng form CPTPP để sản xuất xuất khẩu.
Bên cạnh đó, việc tận dụng CPTPP cũng giúp doanh nghiệp tối ưu hóa chiến lược logistic bởi các điều khoản trung chuyển cởi mở hơn rất nhiều các hiệp định thương mại khác. Ví dụ thay vì xuất khẩu xuyên Thái Bình Dương, doanh nghiệp có thể trung chuyển qua Atlantic, đi vào bờ Đông của Canada để có chi phí thấp hơn.
CPTPP – không chỉ là ưu đãi thuế
Tham tán thương mại Trần Thu Quỳnh nhấn mạnh, CPTPP không đơn thuần là một công cụ giảm thuế, mà còn là nền tảng để doanh nghiệp đa dạng hóa chiến lược đầu tư, mở rộng thị trường, tận dụng các cơ hội về kết nối, hợp tác và chuyển đổi số trong bối cảnh hội nhập sâu rộng.
Bình luận
0