Từ ngày 1/6/2025, các hộ kinh doanh có doanh thu trên 1 tỷ đồng mỗi năm sẽ phải dùng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền theo Nghị định số 70/2025/NĐ-CP quy định mới này áp dụng cho hơn 37.000 hộ kinh doanh ở các ngành như ăn uống tạp hóa dịch vụ lưu trú và bán lẻ nhằm minh bạch giao dịch chống thất thu thuế đồng thời bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng
Những quy định thay đổi cách làm ăn
Hộ kinh doanh phải dùng máy tính tiền kết nối mạng khởi tạo hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế và gửi dữ liệu hóa đơn trực tuyến ngay sau mỗi giao dịch điều này đòi hỏi người bán hàng phải thay đổi thói quen bán thu thu tiền mặt và bắt đầu làm quen với công nghệ mới.
Nỗi lo của tiểu thương truyền thống
Nhiều hộ kinh doanh nhỏ lo ngại chi phí đầu tư phần mềm và máy móc có thể từ 5 -10 triệu đồng bên cạnh đó họ e ngại thời gian học sử dụng cũng như rủi ro mất mạng internet khiến công việc bị gián đoạn tại nhiều địa phương hướng dẫn chưa đồng bộ khiến tiểu thương hoang mang và nhiều nơi yêu cầu người dân tự tìm hiểu “Chính sách đúng nhưng triển khai chưa đều địa phương cần vào cuộc sát sao tránh gây sốc cho tiểu thương” – chuyên gia tài chính Nguyễn Trọng Nghĩa nhận định.
Tác động sâu rộng lên thị trường bán lẻ
Theo Bộ Công Thương thị trường bán lẻ Việt Nam năm 2024 đạt gần 350 tỷ USD trong đó hộ cá thể chiếm 60% sự chuyển dịch này buộc tiểu thương thay đổi thói quen bán hàng thu tiền mặt sang quy trình có hóa đơn người mua ngày càng yêu cầu minh bạch và quyền lợi bảo vệ cao hơn, hộ nào không thích ứng sẽ bị đào thải khỏi chuỗi cung ứng hiện đại.
Cơ hội nâng tầm cho hộ kinh doanh
Hóa đơn điện tử giúp hộ kinh doanh dễ dàng tiếp cận vốn vay mở rộng kinh doanh và đối thoại minh bạch với cơ quan thuế các doanh nghiệp công nghệ như Viettel MISA và Softdreams đã phát triển phần mềm hóa đơn điện tử chuyên biệt với chi phí hợp lý và hỗ trợ tận nơi “Tôi từng lo lắng nhưng khi dùng rồi thấy tiện lợi báo cáo thuế dễ dàng và có dữ liệu để xin vay vốn ngân hàng” – chị Hoa chủ tiệm ăn Hà Nội chia sẻ
Người tiêu dùng hưởng lợi rõ ràng
Áp dụng hóa đơn điện tử giúp người tiêu dùng có bằng chứng mua bán rõ ràng thuận tiện khiếu nại và đổi trả tránh tình trạng bán hàng không bảo hành né tránh trách nhiệm
Một bước tiến, nhiều thách thức
Việc mở rộng hóa đơn điện tử đến nhóm hộ kinh doanh doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm là một bước đi quan trọng trong quá trình hiện đại hóa ngành thuế. Tuy nhiên, quá trình này đòi hỏi sự hỗ trợ kỹ thuật và truyền thông đồng bộ hơn từ phía cơ quan chức năng, đồng thời cần lộ trình linh hoạt để hộ kinh doanh không bị “sốc số hóa”.
Tình trạng nhiều hộ kinh doanh nhỏ, đặc biệt tại Hà Nội và TP.HCM, treo biển "chỉ nhận tiền mặt" để né thuế đang gia tăng. Dù tưởng là cách “lách luật” an toàn, hành vi này tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý khi cơ quan thuế đẩy mạnh số hóa và giám sát dòng tiền chặt chẽ hơn.