Phát biểu tại phiên thảo luận chuyên đề “Trí tuệ nhân tạo và chiến lược chuyển đổi số của các toà soạn báo chí Việt Nam” sáng 20/6, ông Nguyễn Quang Đồng – Viện trưởng Viện Nghiên cứu chính sách và phát triển truyền thông (IPS) – cho rằng phần lớn các tòa soạn hiện vẫn xem AI như một công cụ hỗ trợ cá nhân thay vì định hướng tổng thể cấp tổ chức.
Khảo sát do IPS phối hợp với Hội Nhà báo Việt Nam và Hội Truyền thông số Việt Nam thực hiện cho thấy, hơn 60% cơ quan báo chí đã và đang triển khai AI hoặc có kế hoạch triển khai – tăng gấp đôi so với năm 2023. Tuy nhiên, đa số ứng dụng hiện nay chỉ tập trung vào các tác vụ kỹ thuật như chỉnh sửa tiêu đề, biên tập, dịch thuật hoặc tạo hình ảnh, mà chưa khai thác AI trong các khâu chiến lược như phân tích hành vi độc giả, cá nhân hóa nội dung hay tối ưu hóa doanh thu.
Theo ông Nguyễn Quang Đồng, có ba yếu tố đang cản trở AI phát huy vai trò trong các tòa soạn: sai lệch trong việc xác định trọng tâm ứng dụng, thiếu chiến lược dài hạn và thiếu nguồn lực đầu tư.
Một thực tế được chỉ ra là đa phần tòa soạn hiện nay chi dưới 1 triệu đồng mỗi tháng cho AI, thậm chí nhiều đơn vị chỉ sử dụng phiên bản miễn phí. Điều này cho thấy khoảng cách giữa nhận thức và hành động trong đầu tư công nghệ vẫn còn lớn.
Dưới góc độ người trong cuộc, ông Đào Quang Bính – Tổng Thư ký Tạp chí Kinh tế Việt Nam – cho rằng, chi phí triển khai hệ thống AI ở mức “hoàn toàn có thể thực hiện được”, quan trọng là tòa soạn có chiến lược rõ ràng hay không. Theo ông, AI cần được ứng dụng không chỉ để tạo ra nội dung, mà còn để cá nhân hóa trải nghiệm người đọc, đảm bảo sự nhất quán trong thông tin và phục vụ mục tiêu dài hạn của tờ báo.
Ông Bính cũng nhấn mạnh, khi nội dung được tạo ra dựa trên dữ liệu xác thực, có kiểm chứng, không phụ thuộc vào các nguồn phát sinh từ AI, thì nguy cơ tin giả sẽ được giảm thiểu từ gốc.
Ở khía cạnh bảo vệ bản quyền nội dung, ông Đinh Toàn Thắng – Chủ tịch Công ty DIBIZ – cho rằng các tòa soạn cần chủ động ứng dụng các giải pháp công nghệ mới như watermark (đánh dấu bản quyền) trong quá trình sản xuất nội dung. Công nghệ này có thể tích hợp trực tiếp vào các sản phẩm do AI hỗ trợ, giúp xác định nguồn gốc nội dung và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ trong môi trường số.
Ông Đinh Toàn Thắng – Chủ tịch Công ty DIBIZ.
Ngoài ra, ông Thắng cũng đề xuất các giải pháp công nghệ khác như Multi-DRM hay truy cập có điều kiện để nâng cao khả năng kiểm soát dữ liệu người dùng, hạn chế rò rỉ thông tin và nâng mức độ bảo mật cho các hệ thống nội dung số.
Không còn là sản phẩm viễn tưởng, kính thông minh đang trở thành thiết bị công nghệ được ưa chuộng tại nhiều thị trường, trong đó có Việt Nam. Với những tính năng như hiển thị phụ đề thời gian thực, dịch thuật tức thì, quay video và trợ lý giọng nói, sản phẩm này được nhận định có thể thay thế một số thiết bị và công việc truyền thống trong tương lai gần.