Chuyển đổi số và AI trong doanh nghiệp sản xuất: Không còn là lựa chọn, mà là yêu cầu sống còn

Khởi đầu từ nhận thức, không phải công nghệ

Nhiều chuyên gia đồng thuận rằng chuyển đổi số không khởi đầu từ phần mềm hay thiết bị, mà từ nhận thức đúng đắn của lãnh đạo doanh nghiệp. Khi việc ứng dụng công nghệ chỉ được xem là trách nhiệm của phòng IT hay bị hiểu nhầm là triển khai thêm một vài phần mềm quản lý, hiệu quả sẽ không thể đạt được như kỳ vọng.

Ngược lại, tư duy quản trị dựa trên dữ liệu – nơi những câu hỏi như “làm sao tối ưu vận hành?”, “làm sao dự báo nhu cầu, dòng tiền?”, “làm sao nâng cao trải nghiệm khách hàng?” – được đặt ra một cách bài bản, chính là khởi điểm quan trọng của một quá trình chuyển đổi số thực chất.

Chi phí đầu tư không phải là rào cản

Một trong những trở ngại phổ biến là lo ngại về chi phí. Tuy nhiên, theo các chuyên gia trong lĩnh vực quản trị công nghệ, đầu tư cho chuyển đổi số không nên được nhìn nhận là một gánh nặng tài chính, mà là chi phí nâng cấp hệ điều hành vận hành của doanh nghiệp – tương tự việc thay động cơ cho một con tàu đang di chuyển với tốc độ cao.

Việc chậm triển khai chuyển đổi số có thể khiến doanh nghiệp đối mặt với nhiều hệ lụy như: quản lý kho thiếu chính xác, mất khách hàng do trải nghiệm chưa tối ưu, hay các quyết định vận hành thiếu căn cứ dữ liệu.

Ứng dụng AI: Từ nhà máy đến văn phòng điều hành

AI hiện đang được ứng dụng vào nhiều khâu của hoạt động sản xuất – kinh doanh, từ dự báo nhu cầu trong chuỗi cung ứng, lập kế hoạch nguyên vật liệu, cho đến nhận diện lỗi sản phẩm qua hình ảnh hoặc tối ưu lịch trình giao hàng. Ở cấp độ quản trị, AI hỗ trợ phân tích dữ liệu bán hàng, đo lường hiệu suất và cá nhân hóa dịch vụ khách hàng.

Điểm chung của các doanh nghiệp thành công trong chuyển đổi là coi AI là công cụ hỗ trợ – chứ không phải là giải pháp thay thế hoàn toàn con người. Việc triển khai các mô hình AI hiệu quả đòi hỏi sự chuẩn bị về dữ liệu, quy trình và nguồn nhân lực tương thích.

Nhân sự là yếu tố quyết định

Dù có nền tảng công nghệ hiện đại, nếu đội ngũ nhân sự không sẵn sàng thích ứng, quá trình chuyển đổi sẽ khó đạt kết quả thực chất. Doanh nghiệp cần tập trung vào ba trụ cột: thay đổi tư duy quản trị, nâng cao nhận thức và kỹ năng công nghệ cho nhân viên, và xây dựng văn hóa tổ chức linh hoạt, sẵn sàng đổi mới.

Các chuyên gia khuyến nghị rằng, đầu tư vào con người là điều kiện tiên quyết của một chương trình chuyển đổi số hiệu quả. Việc đào tạo liên tục, khuyến khích học hỏi và ứng dụng sáng tạo sẽ giúp doanh nghiệp tạo nền tảng vững chắc để thích ứng trước các thay đổi công nghệ.

Không phải dự án ngắn hạn, mà là chiến lược dài hạn

Chuyển đổi số không thể hoàn tất trong vài tháng. Đây là một quá trình dài hạn, cần sự cam kết và điều phối nhất quán từ ban lãnh đạo. Việc xác định rõ mục tiêu, đo lường hiệu quả định kỳ và sẵn sàng điều chỉnh là những yếu tố quan trọng để duy trì tiến trình chuyển đổi.

Thực tế cho thấy, những doanh nghiệp kiên trì triển khai chuyển đổi số có thể ghi nhận các chỉ số cải thiện đáng kể sau 1–2 năm: hiệu suất vận hành tăng từ 20–30%, sai sót giảm đến 40%, mức độ hài lòng của khách hàng được cải thiện rõ rệt.

Thích nghi hay tụt lại

Trong bối cảnh công nghệ thay đổi nhanh chóng, việc không chuyển đổi số không chỉ khiến doanh nghiệp chậm hơn, mà còn có nguy cơ bị loại khỏi cuộc chơi. Trí tuệ nhân tạo và số hóa vận hành hiện nay không còn là yếu tố “có thì tốt”, mà là điều kiện thiết yếu để duy trì năng lực cạnh tranh.

Để tiến xa trong hành trình chuyển đổi, doanh nghiệp cần hội tụ bốn yếu tố: nhận thức đúng, đầu tư hợp lý, ứng dụng thực tế và xây dựng văn hóa học hỏi – đổi mới.

“Thời đại ngày nay không thuộc về người mạnh nhất, mà thuộc về người thích nghi nhanh nhất” – đây không còn là khẩu hiệu truyền thông, mà đã trở thành hiện thực trong môi trường doanh nghiệp toàn cầu.

Chuyển đổi số, vì vậy, không còn là công việc của tương lai. Đó là yêu cầu của hiện tại.