Triển vọng tăng trưởng kinh tế của Việt Nam trong năm 2025 đang đối mặt với rủi ro điều chỉnh mạnh nếu các biện pháp thuế quan cao từ Hoa Kỳ được thực thi. Trong tuyên bố mới nhất công bố tối 24/6, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cho biết mức tăng trưởng GDP của Việt Nam có thể giảm xuống còn 5,4%, thấp hơn đáng kể so với mức 7,09% đã đạt được trong năm 2024, nếu kịch bản "thuế cao" trở thành hiện thực.
Theo đánh giá của IMF, kịch bản này không chỉ ảnh hưởng đến tốc độ mở rộng sản xuất và tiêu dùng trong nước, mà còn gây sức ép lớn lên luồng vốn đầu tư, cán cân thương mại và vị thế thị trường của Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Mức thuế 46% mà chính quyền Trump đang đe dọa áp dụng lên hàng xuất khẩu Việt Nam – bao gồm các nhóm sản phẩm then chốt như điện tử, dệt may, gỗ và thép – đang được các nhà hoạch định chính sách và doanh nghiệp theo dõi sát sao. Trong suốt những tuần qua, Việt Nam đã tiến hành nhiều vòng đàm phán với phía Mỹ với hy vọng đạt được một thỏa thuận thương mại nhằm trì hoãn hoặc loại bỏ hoàn toàn mức thuế này.
Việt Nam – nền kinh tế xuất khẩu định hướng – đối mặt rủi ro tăng trưởng khi Mỹ đe dọa áp thuế 46%, kéo theo sức ép lên tài chính và dòng vốn.
IMF cho rằng triển vọng kinh tế Việt Nam trong năm 2025 "phụ thuộc chặt chẽ vào kết quả của các cuộc đàm phán thương mại", trong khi môi trường bên ngoài vẫn bị chi phối bởi bất định lớn liên quan đến chính sách thương mại và tăng trưởng toàn cầu. Nếu không đạt được giải pháp tháo gỡ, tác động tiêu cực sẽ lan rộng tới các chỉ số tài chính vĩ mô – từ tỷ giá, lãi suất, dòng vốn FDI, cho đến mức độ ổn định của thị trường chứng khoán và kỳ vọng tiêu dùng.
Ngược lại, IMF cũng lưu ý rằng trong trường hợp căng thẳng thương mại toàn cầu được hạ nhiệt, các điều kiện tài chính và đầu tư quốc tế sẽ cải thiện đáng kể, tạo tiền đề để Việt Nam hồi phục nhanh và quay lại quỹ đạo tăng trưởng cao hơn trong trung hạn. Tuy nhiên, trong ngắn hạn, thách thức về chi phí thương mại và rủi ro phòng vệ từ các nền kinh tế lớn có thể khiến niềm tin thị trường bị ảnh hưởng.
Trong hai tuần làm việc gần đây tại Hà Nội, đoàn công tác của IMF đã gặp gỡ nhiều cấp lãnh đạo của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước, Bộ Tài chính, các viện nghiên cứu và đại diện doanh nghiệp để đánh giá toàn diện nền kinh tế Việt Nam. Trong bối cảnh thị trường tài chính trong nước vẫn ổn định, IMF khuyến nghị Việt Nam nên chuẩn bị các kịch bản chính sách linh hoạt hơn để ứng phó với biến động quốc tế, đồng thời thúc đẩy cải cách thể chế, phát triển thị trường vốn và tăng cường khả năng chống chịu của hệ thống tài chính – tiền tệ.
Giới chuyên gia cho rằng, thay vì chỉ trông đợi vào kết quả đàm phán, Việt Nam cần chủ động củng cố nội lực, mở rộng thị trường xuất khẩu thay thế, đa dạng hóa sản phẩm và nâng cao giá trị gia tăng trong chuỗi cung ứng. Với vai trò là một trung tâm sản xuất công nghiệp của khu vực, mọi thay đổi về môi trường thuế quan toàn cầu sẽ tác động tức thì đến dòng vốn, cán cân thanh toán và triển vọng tài chính của nền kinh tế. Việc chủ động ứng phó với rủi ro chính sách quốc tế sẽ là yếu tố then chốt để duy trì ổn định vĩ mô và thu hút đầu tư trong giai đoạn tới.
Chứng khoán châu Á tăng điểm nhẹ khi thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Iran giúp xoa dịu lo ngại về khủng hoảng năng lượng. Đồng USD suy yếu, giá dầu phục hồi nhẹ, lợi suất trái phiếu Mỹ giảm và thị trường kỳ vọng Fed có thể hạ lãi suất trong thời gian tới.