Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba đã khẳng định một cách rõ ràng rằng Nhật Bản sẽ không "dễ dàng nhượng bộ" Mỹ trong các vấn đề thuế quan. Lập trường vững vàng này bắt nguồn từ việc Tokyo tự coi mình không chỉ là một đồng minh thân cận và đáng tin cậy của Washington, mà còn là một trụ cột quan trọng trong nền kinh tế Mỹ. Thực tế, Nhật Bản là nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất tại Hoa Kỳ, với những khoản đầu tư khổng lồ đã tạo ra hàng trăm nghìn việc làm trực tiếp và gián tiếp cho người lao động Mỹ, đặc biệt trong các ngành sản xuất ô tô và công nghệ cao. Chính vì thế, Thủ tướng Ishiba tin rằng Nhật Bản xứng đáng nhận được một sự đối xử khác biệt, công bằng hơn, thay vì bị áp đặt các biện pháp thuế trừng phạt giống như các quốc gia khác. Quan điểm này cũng là một phản ứng trực tiếp đối với chính sách "Nước Mỹ trên hết" của Tổng thống Trump, vốn thường xuyên ưu tiên lợi ích nội địa và sẵn sàng sử dụng thuế quan như một công cụ đàm phán mạnh mẽ.
Trọng tâm của cuộc tranh chấp thương mại hiện tại xoay quanh yêu cầu của Tổng thống Donald Trump về việc Nhật Bản phải chịu "mức thuế 30%, 35% hoặc bất kỳ con số nào chúng tôi xác định" đối với hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ. Bên cạnh đó, Washington cũng liên tục gây áp lực buộc Tokyo phải gia tăng nhập khẩu các sản phẩm chủ lực của Mỹ, đặc biệt là ô tô và gạo. Những yêu cầu này đặt ra thách thức lớn đối với Nhật Bản, một quốc gia vốn rất bảo hộ ngành nông nghiệp và có ngành công nghiệp ô tô nội địa phát triển mạnh mẽ. Việc mở cửa thị trường theo yêu cầu của Mỹ có thể gây ra những xáo trộn đáng kể cho các ngành này, dẫn đến những hệ lụy kinh tế và xã hội không mong muốn. Áp lực từ Mỹ không chỉ là về con số thuế, mà còn là sự can thiệp sâu vào cấu trúc thị trường nội địa của Nhật Bản.
Tình hình đang trở nên hết sức cấp bách khi Nhật Bản chỉ còn ít thời gian để đạt được thỏa thuận trước hạn chót quan trọng là ngày 9 tháng 7. Nếu không có bất kỳ giải pháp nào được thống nhất trước thời điểm này, các mức thuế mới mà Tổng thống Trump đề xuất sẽ tự động có hiệu lực, mở ra một chương mới đầy bất định trong quan hệ thương mại song phương. Nhận thức rõ sự nghiêm trọng của vấn đề, Tokyo đã đẩy mạnh các nỗ lực ngoại giao cấp cao. Đặc phái viên thương mại Nhật Bản Ryosei Akazawa đã có cuộc điện đàm khẩn với Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick, với hy vọng tìm được tiếng nói chung và tránh một cuộc chiến thương mại leo thang không mong muốn giữa hai đồng minh quan trọng.
Nếu Mỹ và Nhật Bản không thể tìm được tiếng nói chung và Washington thực sự áp đặt các mức thuế cao, hậu quả sẽ không chỉ giới hạn trong phạm vi thương mại song phương. Việc tăng thuế đối với hàng hóa Nhật Bản, đặc biệt là ô tô và phụ tùng, có thể gây ra những xáo trộn lớn trong chuỗi cung ứng toàn cầu, làm tăng chi phí sản xuất và đẩy giá thành sản phẩm cho người tiêu dùng Mỹ. Hơn thế nữa, một cuộc chiến thương mại leo thang giữa hai đối tác kinh tế hàng đầu này có nguy cơ gây rạn nứt mối quan hệ đồng minh chiến lược quan trọng, vốn là trụ cột cho an ninh và ổn định ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương. Trong bối cảnh đó, Nhật Bản cũng đã và đang tìm cách đa dạng hóa đối tác thương mại, củng cố các hiệp định như Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) như một cách để giảm thiểu rủi ro từ sự phụ thuộc quá lớn vào một thị trường duy nhất. Tương lai của mối quan hệ thương mại Mỹ-Nhật sẽ phụ thuộc vào khả năng hai bên đạt được một thỏa hiệp công bằng, có đi có lại trong những ngày tới.
Nguồn: (t/h)
Bình luận (0)
6 tháng đầu năm 2025, tín dụng toàn nền kinh tế tăng tới 10%. Mức tăng trưởng này gấp 2,5 lần so với cùng kỳ năm 2024.
