Kính thông minh bùng nổ: Cơ hội công nghệ mới và thách thức với nghề phiên dịch

Tại Thâm Quyến (Trung Quốc) – nơi được xem là “thủ phủ công nghệ” của khu vực châu Á, kính thông minh hiện là mặt hàng phổ biến tại nhiều cửa hàng kính mắt. Các mẫu sản phẩm đang được bày bán với nhiều mức giá, dao động từ vài trăm đến vài nghìn Nhân dân tệ (100 NDT tương đương khoảng 354.000 đồng), chủ yếu đến từ các nhà sản xuất trong nước hoặc khu vực châu Á.

Theo ghi nhận, các mẫu kính thông minh tại đây được tích hợp đa dạng chức năng như phát video, nghe nhạc, điều hướng, nhận diện giọng nói và đặc biệt là dịch ngôn ngữ theo thời gian thực. Một số người dùng cho biết, họ đã dần thay thế tai nghe và máy ảnh thể thao bằng sản phẩm này nhờ thiết kế nhỏ gọn, dễ mang theo và tích hợp nhiều tiện ích.

Ông Fan Qin – CEO một thương hiệu kính mắt tại Trung Quốc – cho biết, tốc độ tăng trưởng kép hằng năm của thị trường kính thông minh có thể vượt 60% trong giai đoạn 2025–2029. “Hiện đã có hơn 100 chuyên khu sản xuất mặt hàng này, và trong 3 năm tới, khoảng 200 cửa hàng kính mắt tại Trung Quốc dự kiến mở rộng kinh doanh dòng sản phẩm kính thông minh”, ông cho biết.

Thị trường phát triển mạnh, nhiều tính năng hướng đến người dùng phổ thông

Một trong những tính năng nổi bật được nhiều người dùng quan tâm là khả năng dịch thuật thời gian thực và hiển thị phụ đề khi giao tiếp – tiện ích có thể hỗ trợ trong các tình huống đời sống cơ bản như du lịch, mua sắm hoặc hội thoại đơn giản. Theo đánh giá của một số chuyên gia, trong tương lai, các công việc dịch thuật cơ bản, không yêu cầu chuyên môn cao có thể chịu sự cạnh tranh từ thiết bị tích hợp AI như kính thông minh.

Dữ liệu từ IDC cho thấy, số lượng kính thông minh xuất xưởng toàn cầu có thể đạt 12,8 triệu chiếc vào năm 2025, trong đó thị trường Trung Quốc dự kiến vượt 2,75 triệu chiếc – mức tăng trưởng hơn 100% so với cùng kỳ năm trước.

Ở phân khúc cao cấp hơn, kính AR sử dụng công nghệ dẫn sóng quang học có giá từ 2.000–3.000 NDT (khoảng 7–10,6 triệu đồng). Trong khi đó, các dòng kính thông minh phổ thông phục vụ mục đích giải trí có mức giá từ 1.000–2.000 NDT (3,5–7 triệu đồng).

Theo ông Zhang Long Jie – Giám đốc kinh doanh toàn cầu của XREAL, dòng sản phẩm mới “XREAL One” đã ghi nhận tình trạng cháy hàng tại nhiều đại lý ở Nhật Bản, Hoa Kỳ chỉ sau vài tuần mở bán vào cuối năm 2024. Ông cho biết, công ty đã xuất xưởng hơn 500.000 thiết bị kể từ khi ra mắt dòng sản phẩm đầu tiên, với hơn 60.000 chiếc XREAL One được bán ra toàn cầu chỉ trong thời gian ngắn.

Cũng trong tháng 3 vừa qua, nền tảng AliExpress ghi nhận mức tăng trưởng doanh số kính AR/VR gấp 6 lần trong dịp khuyến mãi, trong đó các thương hiệu như Rokid và XREAL là đại diện tiêu biểu.

Công nghệ tiềm năng nhưng vẫn còn rào cản

Theo ông Ma Ji Hua – nhà sáng lập công ty tư vấn công nghệ Da Rui (Bắc Kinh), kính thông minh là thiết bị có tiềm năng lớn nhờ khả năng hiển thị thông tin gần với mắt người dùng, tuy nhiên khả năng tương tác giữa người – máy vẫn là một điểm hạn chế. Ngoài ra, bối cảnh sử dụng kính thông minh hiện vẫn chưa thực sự đa dạng, chủ yếu phục vụ người dùng cá nhân thay vì ứng dụng rộng rãi trong môi trường doanh nghiệp hoặc giáo dục.

Dù vậy, sự phát triển của trí tuệ nhân tạo, đặc biệt là AI tạo sinh (generative AI), đang mở ra một làn sóng đổi mới công nghệ mới cho lĩnh vực kính AR/VR. Các chuyên gia nhận định rằng, trong tương lai gần, kính thông minh sẽ trở thành một phần của hệ sinh thái thiết bị thông minh phục vụ cá nhân, song song với điện thoại, đồng hồ thông minh và các thiết bị đeo khác.

Việc bùng nổ thị trường kính thông minh không chỉ mang lại cơ hội kinh doanh mới cho các nhà sản xuất kính mắt truyền thống, mà còn đặt ra thách thức không nhỏ với một số nghề nghiệp quen thuộc – trong đó có phiên dịch viên, hướng dẫn viên du lịch hoặc nhiếp ảnh gia nghiệp dư. Tuy nhiên, cũng như các công nghệ khác, khả năng thay thế hoàn toàn vẫn còn là một câu hỏi mở, phụ thuộc nhiều vào tốc độ phát triển hạ tầng công nghệ và mức độ chấp nhận của người dùng trong thực tế.