Chính Sách Thuế: Công Cụ Kép Nâng Cao Nhận Thức Sức Khỏe và Bảo Vệ Môi Trường

07/06/2025, 13:30
Tại Việt Nam, chính sách thuế không chỉ là một công cụ để tạo nguồn thu cho ngân sách nhà nước mà ngày càng được định hướng trở thành một đòn bẩy quan trọng để nâng cao nhận thức cộng đồng về sức khỏe và bảo vệ môi trường. Các thảo luận và quyết sách gần đây từ Quốc hội và Bộ Tài chính cho thấy những nỗ lực rõ rệt trong việc sử dụng thuế như một phương tiện điều tiết hành vi tiêu dùng và sản xuất.
Chính Sách Thuế: Công Cụ Kép Nâng Cao Nhận Thức Sức Khỏe và Bảo Vệ Môi Trường
Ảnh minh hoạ.

Thuế Cho Sức Khỏe: Từ Nước Ngọt Đến Thuốc Lá

Bộ Tài chính Việt Nam đã nhiều lần nhấn mạnh vai trò của thuế trong việc định hướng tiêu dùng lành mạnh. Đối với nước giải khát có đường, mặc dù mức thuế hiện tại vẫn được đánh giá là khá thấp so với khuyến nghị của các tổ chức chuyên môn, việc tiếp tục duy trì mặt hàng này trong diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt được xem là bước đi ban đầu nhằm từng bước hạn chế sử dụng và nâng cao nhận thức của người dân về các vấn đề sức khỏe liên quan.

Đặc biệt, trong một phiên thảo luận gần đây vào ngày 6 tháng 6 năm 2025, đã có những đề xuất cụ thể về việc tăng thuế đối với thuốc lá như một công cụ hữu hiệu để giảm tiêu thụ. Theo đó, dự kiến sẽ tăng thuế thuốc lá từ 5.000 đồng/bao vào năm 2026 lên tới 15.000 đồng/bao vào năm 2030. Mục tiêu của chính sách này là giảm khoảng 2,5 triệu người hút thuốc lá, đồng thời đóng góp đáng kể vào nguồn thu ngân sách nhà nước.

Thuế Môi Trường: Xăng Dầu Và Các Sản Phẩm Khác

Trong bối cảnh Việt Nam cam kết mạnh mẽ về môi trường và khí hậu, việc áp dụng thuế đối với các sản phẩm gây tác động tiêu cực đến môi trường là một chính sách xuyên suốt. Xăng dầu là một trong những mặt hàng trọng yếu chịu thuế bảo vệ môi trường. Mặc dù các mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu, mỡ nhờn đã được tiếp tục giảm theo Nghị quyết 60/2024/UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội từ ngày 1/1/2025 đến hết 31/12/2025 (ví dụ: xăng trừ etanol là 2.000 đồng/lít, dầu diesel là 1.000 đồng/lít), việc duy trì sắc thuế này là cần thiết để thực hiện các cam kết quốc tế về môi trường và khí hậu. Xăng cũng được giữ trong danh mục chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.

Bên cạnh đó, các sản phẩm khác cũng nằm trong diện chịu thuế bảo vệ môi trường bao gồm than đá, dung dịch hydro-chloro-fluoro-carbon (HCFC), túi ni lông, thuốc diệt cỏ và thuốc trừ mối thuộc loại hạn chế sử dụng.

Đối với điều hòa nhiệt độ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thống nhất không đánh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với các loại điều hòa có công suất từ 24.000 BTU trở xuống và từ 90.000 BTU trở lên.

Ngoài ra, chính phủ cũng ban hành các chính sách ưu đãi về thuế để khuyến khích các hoạt động bảo vệ môi trường, có hiệu lực từ ngày 6 tháng 1 năm 2025 theo Nghị định 05/2025/NĐ-CP.

Cân Bằng Giữa Mục Tiêu Phát Triển và Bảo Vệ

Những điều chỉnh và thảo luận về chính sách thuế cho thấy một nỗ lực toàn diện của Việt Nam nhằm cân bằng giữa mục tiêu tăng trưởng kinh tế với việc bảo vệ sức khỏe cộng đồng và môi trường. Việc áp dụng thuế không chỉ mang lại nguồn thu mà còn là một thông điệp mạnh mẽ gửi đến người tiêu dùng và doanh nghiệp, thúc đẩy sự thay đổi trong thói quen tiêu dùng và định hướng sản xuất bền vững hơn. Đây là một quá trình dài hơi, đòi hỏi sự linh hoạt và cân nhắc kỹ lưỡng từ các nhà hoạch định chính sách.

Nguồn: (t/h)

Bình luận (0)

Ý kiến của bạn sẽ được xét duyệt trước khi đăng. Xin vui lòng gõ tiếng Việt có dấu.

Trào lưu mua sắm “blind bag” (túi mù) – vốn là hiện tượng giới trẻ Việt săn đón vì sự bất ngờ và yếu tố tâm lý – đang bắt đầu tạo sóng tại các thị trường châu Âu. Với mô hình kết hợp thương mại giải trí, các thương hiệu nội địa nhanh chóng “xuất khẩu cảm xúc”, mở ra cơ hội mới cho ngành bán lẻ trải nghiệm.