VCCI đề xuất bỏ cấp giấy phép đầu tư ra nước ngoài

Theo VCCI, việc yêu cầu cấp phép đầu tư với doanh nghiệp tư nhân không chỉ gây phiền hà thủ tục mà còn chưa thực sự phù hợp với thông lệ quốc tế. Đại diện tổ chức này nhấn mạnh: "Việc yêu cầu cơ quan nhà nước đánh giá về hình thức, quy mô, địa điểm và tiến độ thực hiện dự án, nguồn vốn là không khả thi, cần thiết".

Đầu tư tư nhân không nên bị “giấy phép hóa” như vốn nhà nước

Theo quy định hiện hành của Luật Đầu tư, các dự án đầu tư ra nước ngoài được phân loại theo quy mô vốn và lĩnh vực nhạy cảm. Các dự án từ 20.000 tỷ đồng trở lên phải trình Quốc hội; từ 800 tỷ đồng thuộc thẩm quyền của Thủ tướng; còn với các lĩnh vực như ngân hàng, bảo hiểm, chứng khoán, báo chí, viễn thông… dự án từ 400 tỷ đồng trở lên cũng phải xin chấp thuận.

VCCI cho rằng, cơ chế cấp phép có thể áp dụng với doanh nghiệp nhà nước do sử dụng nguồn vốn công, nhưng với khu vực tư nhân, việc kiểm soát này là can thiệp sâu vào quyền tự quyết kinh doanh.

Thủ tục rườm rà, thiếu linh hoạt

Một trong những điểm khiến cộng đồng doanh nghiệp e ngại là mọi thay đổi liên quan đến dự án đầu tư như điều chỉnh địa điểm, tiến độ hay quy mô… đều phải cập nhật lại giấy phép. Điều này tạo gánh nặng hành chính lớn, nhất là khi hoạt động đầu tư phụ thuộc vào luật pháp và môi trường đầu tư nước sở tại.

VCCI cho rằng thay vì “giấy phép hóa”, Nhà nước nên chuyển sang mô hình hậu kiểm, giám sát thông qua nghĩa vụ báo cáo định kỳ, đồng thời xử lý vi phạm nếu có.

Xu hướng đầu tư ra nước ngoài ngày càng mạnh

Theo số liệu thống kê, tổng vốn đầu tư của Việt Nam ra nước ngoài năm 2024 đạt gần 664,8 triệu USD, tăng 57,7% so với năm trước. Tính đến hết năm, cả nước có 1.825 dự án còn hiệu lực, với tổng vốn đầu tư hơn 22,59 tỷ USD. Các thị trường nhận đầu tư nhiều nhất gồm: Lào (5,7 tỷ USD, chiếm 25,1%), Campuchia (2,94 tỷ USD, chiếm 13%) và Venezuela (1,83 tỷ USD, chiếm 8,1%).

VCCI nhận định, xu hướng đầu tư ra nước ngoài sẽ tiếp tục mở rộng khi doanh nghiệp Việt ngày càng năng động hơn trong việc tìm kiếm thị trường, công nghệ và nguồn lực quốc tế. Do đó, việc cải cách thể chế, tháo gỡ rào cản thủ tục sẽ là chìa khóa để nâng cao hiệu quả đầu tư và năng lực cạnh tranh quốc gia.