Thị trường trái phiếu xanh tại Việt Nam dù còn ở giai đoạn sơ khai, nhưng đang cho thấy những dấu hiệu tích cực cho một sự phát triển bùng nổ trong tương lai gần. Phân tích từ FiinRatings chỉ ra rằng, bên cạnh các động lực về chính sách và nhu cầu thị trường, một lợi thế đáng ngạc nhiên về chi phí đang dần định hình, tạo sức hút đặc biệt cho kênh huy động vốn này.
Theo nghiên cứu của FiinRatings, dựa trên kinh nghiệm từ các thị trường quốc tế và mô hình mô phỏng của Diễn đàn Kinh tế Thế giới, tổng chi phí phát hành trái phiếu xanh bao gồm cả chi phí trực tiếp (một lần và định kỳ) và chi phí gián tiếp từ việc tuân thủ các tiêu chuẩn công bố, cũng như mục tiêu phát triển bền vững. Điểm nhấn là chi phí chuẩn bị cho giai đoạn trước phát hành thường chiếm phần lớn trong tổng chi phí. Điều này đòi hỏi doanh nghiệp phải đầu tư đáng kể vào việc lựa chọn và xác minh dự án "xanh" đáp ứng tiêu chí, xây dựng hệ thống quản lý vốn minh bạch và thiết lập quy trình theo dõi hiệu quả sử dụng vốn chặt chẽ.
Đối với các tổ chức phát hành lần đầu hoặc quy mô nhỏ, những yêu cầu này có thể tạo ra một rào cản chi phí đáng kể khi tiếp cận kênh vốn trái phiếu xanh. Tuy nhiên, điều này không đồng nghĩa với việc trái phiếu xanh là một công cụ huy động vốn đắt đỏ.
Mặc dù chi phí ban đầu có vẻ cao, FiinRatings đã đưa ra một phát hiện quan trọng: tổng chi phí phải trả ước tính của doanh nghiệp phát hành trái phiếu xanh vẫn thấp hơn khoảng từ 1 - 2% so với chỉ riêng lãi suất phát hành trái phiếu thường của các doanh nghiệp có cùng nhóm ngành. Điều này cho thấy rằng, sau khi bù đắp các chi phí chuẩn bị ban đầu, lợi ích từ mức lãi suất hấp dẫn hơn của trái phiếu xanh sẽ mang lại hiệu quả tài chính vượt trội. Các lô trái phiếu xanh gần đây trên thị trường Việt Nam ghi nhận mức lãi suất phát hành khoảng dưới 6%, cùng với các khoản phí khác như phí bảo lãnh (1,5 - 2,5%), phí trả trước (1 - 2%) và phí cam kết (dưới 1%).
Phát hiện này làm thay đổi nhận thức về chi phí thực sự của trái phiếu xanh, biến những khoản đầu tư ban đầu thành một chiến lược dài hạn mang lại lợi ích kinh tế rõ rệt, khuyến khích doanh nghiệp mạnh dạn hơn trong việc chuyển đổi sang các dự án bền vững.
Dù việc phát hành trái phiếu xanh tại Việt Nam vẫn còn khá khiêm tốn, FiinRatings dự báo thị trường này sẽ phát triển mạnh mẽ hơn trong thời gian tới nhờ vào một số động lực quan trọng:
1, Hoàn thiện khung pháp lý: Chính phủ Việt Nam đang tích cực xây dựng và hoàn thiện khung pháp lý về trái phiếu xanh. Việc ban hành các chính sách, tiêu chí phân loại xanh quốc gia, cùng các ưu đãi về thuế và dịch vụ chứng khoán nhằm khuyến khích phát hành và đầu tư, sẽ tạo ra một hành lang pháp lý vững chắc, minh bạch và thuận lợi cho cả doanh nghiệp và nhà đầu tư.
2, Nhu cầu đầu tư ESG gia tăng: Xu hướng đầu tư theo các tiêu chí Môi trường, Xã hội và Quản trị (ESG) đang trở thành xu thế toàn cầu và ngày càng phổ biến tại Việt Nam. Các nhà đầu tư không chỉ tìm kiếm lợi nhuận mà còn đặc biệt quan tâm đến tác động tích cực của dự án đến môi trường và xã hội. Nhu cầu này là động lực mạnh mẽ thúc đẩy sự gia tăng của trái phiếu xanh như một công cụ tài chính có trách nhiệm.
3, Chuẩn hóa và minh bạch hóa theo tiêu chuẩn quốc tế: Các doanh nghiệp Việt Nam ngày càng chủ động xây dựng khung tài chính xanh và thực hiện đánh giá độc lập theo các tiêu chuẩn quốc tế uy tín như của Climate Bonds Initiative (CBI) và Hiệp hội Thị trường Vốn Quốc tế (ICMA). Sự chuẩn hóa này không chỉ nâng cao uy tín, tính minh bạch của trái phiếu xanh mà còn tạo niềm tin vững chắc cho nhà đầu tư, đặc biệt là các tổ chức nước ngoài.
Bình luận (0)
Việt Nam ghi nhận 5,5 tỷ giao dịch không dùng tiền mặt trong quý I/2025 - mức tăng mạnh chưa từng có. Thanh toán số đang dần trở thành thói quen phổ biến từ thành thị đến nông thôn, thay đổi cục diện tiêu dùng.
