Tổng thống Donald Trump tuyên bố tăng thuế 33% với Canada

Khơi lại tranh chấp cũ trong bối cảnh mới dù USMCA đã có hiệu lực

Quyết định áp thuế đầy bất ngờ của Tổng thống Trump được đưa ra trong một bối cảnh đặc biệt. Mối quan hệ thương mại Mỹ - Canada vốn đã trải qua nhiều giai đoạn thử thách, đặc biệt là dưới chính quyền Trump nhiệm kỳ trước, khi mà các cuộc đàm phán Hiệp định Mỹ - Mexico - Canada (USMCA) kéo dài đầy kịch tính. Mặc dù USMCA đã được ký kết và có hiệu lực, giải quyết nhiều vấn đề tồn đọng và được coi là một khuôn khổ thương mại hiện đại cho khu vực Bắc Mỹ, dường như Tổng thống Trump vẫn còn những bất mãn sâu sắc chưa được giải quyết triệt để.

Trong tuyên bố mới nhất của mình, Tổng thống Trump đã không nêu rõ mặt hàng cụ thể nào của Canada sẽ phải chịu mức thuế 35% đầy "án ngữ" này. Tuy nhiên, ông khẳng định đây là một hành động cần thiết và mạnh mẽ để bảo vệ lợi ích quốc gia và hàng triệu việc làm của người Mỹ. Giới phân tích và các chuyên gia thương mại đang nghiêng về khả năng động thái này có thể nhắm vào các ngành công nghiệp đã từng là điểm nóng trong các tranh chấp trước đây, như gỗ xẻ mềm, nhôm, thép hay thậm chí là các sản phẩm nông nghiệp, đặc biệt là trong lĩnh vực sữa, vốn là một vấn đề nhạy cảm đối với Canada. Việc áp thuế 35% sẽ tạo ra một cú sốc lớn cho các nhà xuất khẩu Canada, đồng thời đẩy chi phí cho người tiêu dùng Mỹ, đặc biệt khi cả hai nền kinh tế có chuỗi cung ứng đan xen chặt chẽ. Động thái này cũng đặt ra câu hỏi về hiệu quả và sự ổn định của chính USMCA, một hiệp định mà chính quyền Trump đã rất nỗ lực để đạt được.

Canada phản ứng thận trọng nhưng không thiếu quyết liệt

Phản ứng ban đầu từ phía Canada khá thận trọng và có tính toán. Các quan chức cấp cao tại Ottawa cho biết họ đang theo dõi sát sao tình hình, đánh giá kỹ lưỡng từng chi tiết trong tuyên bố của Tổng thống Trump trước khi đưa ra bất kỳ hành động đáp trả chính thức nào. Tuy nhiên, lịch sử thương mại giữa hai quốc gia đã nhiều lần chứng minh rằng Canada là một đối tác không dễ bị bắt nạt. Ottawa từng nhiều lần thể hiện sự sẵn sàng và khả năng đưa ra các biện pháp trả đũa thuế quan tương xứng khi bị Mỹ áp đặt các rào cản thương mại. Điều này làm tăng nguy cơ về một cuộc leo thang thương mại tiềm tàng, có thể biến thành một cuộc chiến thuế quan giữa hai quốc gia có đường biên giới chung dài nhất thế giới và mối quan hệ kinh tế đan xen sâu sắc bậc nhất.

Nếu mức thuế lên đến 35% được thực thi, tác động sẽ vô cùng đáng kể lên chuỗi cung ứng và các doanh nghiệp xuất nhập khẩu của cả hai bên. Các ngành công nghiệp Mỹ phụ thuộc vào nguyên liệu thô hoặc sản phẩm trung gian từ Canada, như ngành xây dựng sử dụng gỗ xẻ hay ngành ô tô sử dụng linh kiện, sẽ phải đối mặt với chi phí đầu vào tăng vọt, làm giảm lợi thế cạnh tranh và có thể dẫn đến việc tăng giá sản phẩm cuối cùng cho người tiêu dùng. Ngược lại, các nhà xuất khẩu Canada sẽ mất đi một phần đáng kể lợi thế cạnh tranh tại thị trường Mỹ, vốn là thị trường xuất khẩu lớn nhất của họ. Sự căng thẳng thương mại này không chỉ dừng lại ở kinh tế mà còn có thể lan sang các lĩnh vực hợp tác khác, gây rạn nứt niềm tin và sự ổn định trong mối quan hệ đồng minh quan trọng này.

Nguồn: (t/h)