Thu ngân sách địa phương đạt tiến độ vượt trội

Theo số liệu từ Bộ Tài chính, tổng thu ngân sách nhà nước trong giai đoạn này ước đạt hơn 1,13 triệu tỷ đồng, tương đương 57,9% kế hoạch năm và tăng 24,5% so với cùng kỳ 2024. Trong đó, thu ngân sách trung ương đạt 55,4% dự toán, còn thu ngân sách địa phương nổi bật với mức hoàn thành 60,7% chỉ tiêu – một con số được đánh giá là vượt trội so với các năm trước.

Thu nội địa dẫn đầu, dầu thô suy giảm nhẹ

Xét về cơ cấu, thu nội địa chiếm tỷ trọng lớn nhất với khoảng 987.500 tỷ đồng, bằng 59,2% dự toán và tăng mạnh 27,6% so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, nếu loại trừ các khoản thu không bền vững như tiền sử dụng đất, xổ số kiến thiết, thu hồi vốn, cổ tức và lợi nhuận từ Ngân hàng Nhà nước, số thu thuần vẫn đạt mức khá tốt – 55,3% dự toán, tăng 16,7%.

Ngược lại, thu từ dầu thô ghi nhận xu hướng giảm với 22.500 tỷ đồng, chỉ đạt 42,2% dự toán và giảm 9,1% so với cùng kỳ. Nguyên nhân đến từ việc giá dầu thanh toán trung bình giảm còn 78,4 USD/thùng và sản lượng khai thác đạt 3,2 triệu tấn – thấp hơn so với kế hoạch.

Trong khi đó, thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu đạt 129.200 tỷ đồng, tương đương 55% dự toán và tăng 10,6%. Tổng thu thuế ước đạt 182.100 tỷ đồng (44,3% dự toán), trong đó hoàn thuế giá trị gia tăng khoảng 52.900 tỷ đồng, tăng nhẹ 5,1% so với cùng kỳ.

Nhiệm vụ khó khăn phía trước: Tăng thu ngân sách trên 15%

Dù kết quả 5 tháng đầu năm được đánh giá là tích cực, nhưng ngành Tài chính vẫn đang đối diện với những thách thức không nhỏ. Theo Nghị quyết số 154/NQ-CP được Chính phủ ban hành cuối tháng 5, mục tiêu thu ngân sách năm 2025 là tăng trên 15% so với năm trước – một chỉ tiêu đầy áp lực trong bối cảnh kinh tế quốc tế nhiều biến động.

Căng thẳng địa chính trị, các biện pháp thuế từ các nền kinh tế lớn, cùng tình hình xuất nhập khẩu suy giảm đã ảnh hưởng trực tiếp tới nguồn thu. Ngoài ra, áp lực lạm phát, tỷ giá tăng và chi phí sản xuất leo thang cũng khiến doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc thực hiện nghĩa vụ thuế.

Thách thức từ thực tiễn: Quản lý thuế, thương mại điện tử và biến đổi khí hậu

Công tác thu ngân sách hiện còn gặp trở ngại từ nhiều hướng. Các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp – như giảm, gia hạn thuế – dù cần thiết để phục hồi sản xuất, lại góp phần làm giảm nguồn thu. Quản lý thuế và chống thất thu trong lĩnh vực đất đai, tài nguyên và thương mại điện tử vẫn là bài toán nan giải. Cạnh tranh thương mại, rủi ro thị trường và các yếu tố bất định như thiên tai, dịch bệnh và biến đổi khí hậu tiếp tục là những ẩn số ảnh hưởng đến sản xuất kinh doanh.

Bên cạnh đó, tiến trình chuyển đổi số trong lĩnh vực thuế và hải quan dù được thúc đẩy, vẫn gặp nhiều trở ngại về hạ tầng công nghệ và nhân lực, gây khó khăn cho việc hiện đại hóa công tác thu.

Tăng tốc về đích: Cần sự phối hợp toàn hệ thống

Trước bối cảnh này, Bộ Tài chính nhấn mạnh sự cần thiết của một nỗ lực tổng thể và đồng bộ từ các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương và toàn ngành thuế, hải quan. Việc tăng cường thanh tra, kiểm tra, đẩy mạnh thu hồi nợ đọng thuế và hoàn thiện hạ tầng công nghệ là những giải pháp cấp thiết nhằm bảo đảm hoàn thành nhiệm vụ thu ngân sách năm 2025 trong điều kiện đầy thách thức.