Chênh lệch giá vàng: Biểu hiện rõ của một thị trường chưa minh bạch
Theo ghi nhận mới nhất, giá vàng miếng SJC đang được niêm yết quanh mức 116–119 triệu đồng/lượng, trong khi giá vàng thế giới quy đổi chỉ vào khoảng 104–106 triệu đồng/lượng. Mức chênh lệch lên tới 12–14 triệu đồng/lượng – tương đương trên 10% – đang đặt ra nhiều lo ngại về tính công bằng, minh bạch và hiệu quả điều hành thị trường.
Vì sao thị trường vàng “lệch pha”?
Chuyên gia tài chính Nguyễn Trí Hiếu nhận định: “Thị trường vàng Việt Nam bị bó hẹp bởi chính sách độc quyền thương hiệu vàng miếng SJC, thiếu cạnh tranh và chưa có cơ chế giao dịch tập trung. Tâm lý tích trữ vàng trong dân vẫn phổ biến, dẫn đến biến động giá khó kiểm soát.”
Ngoài ra, chênh lệch cao cũng làm gia tăng rủi ro buôn lậu vàng, gây thất thoát nguồn lực và làm méo mó dòng vốn đầu tư trong nước.
Thế giới đã làm gì để kiểm soát thị trường vàng?
Các quốc gia như Singapore, UAE, Nhật Bản đã vận hành thành công sàn giao dịch vàng quốc gia, qua đó giúp giá vàng nội địa gần sát với giá quốc tế. Không chỉ nước phát triển, các thị trường mới nổi như Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ, Trung Quốc cũng áp dụng mô hình này để kiểm soát nguồn cung, tăng tính minh bạch và thúc đẩy ngành kim hoàn phát triển.
Việt Nam cần làm gì để bắt kịp?
Theo lộ trình mới nhất từ Ngân hàng Nhà nước, đề án thành lập Sàn Giao dịch vàng quốc gia đang được xây dựng và kỳ vọng hoàn thiện trong quý III/2025. Bên cạnh các yếu tố pháp lý, kỹ thuật, thì công tác truyền thông sẽ đóng vai trò cốt lõi trong việc nâng cao nhận thức của người dân.
“Vàng không phải là một kênh đầu tư dài hạn được khuyến nghị” – nhiều chuyên gia tài chính cảnh báo. Việc nắm giữ vàng quá lâu có thể khiến dòng tiền bị đóng băng, không tạo ra giá trị gia tăng. Thay vì tích trữ vàng trong két, người dân được khuyến khích chuyển hóa vàng thành nguồn vốn để đầu tư vào sản xuất, kinh doanh – từ đó đóng góp tích cực cho nền kinh tế.”
Đề xuất: Một sàn giao dịch vàng minh bạch – vì lợi ích chung
Việc thành lập Sàn Giao dịch vàng quốc gia không chỉ nhằm giảm chênh lệch giá, mà còn góp phần:
- Minh bạch hóa giao dịch;
- Chuẩn hóa dữ liệu quản lý;
- Hạn chế đầu cơ, buôn lậu;
- Thúc đẩy ngành kim hoàn;
- Bảo vệ người tiêu dùng và nhà đầu tư.
Kết luận: Đây không chỉ là giải pháp thị trường, mà còn là bước đi chiến lược để hoàn thiện hạ tầng tài chính – hàng hóa Việt Nam.
Khi người dân không còn quá lệ thuộc vào vàng như một "hầm trú ẩn", nguồn lực sẽ được phân bổ hiệu quả hơn vào sản xuất, đầu tư và tăng trưởng. Sàn giao dịch vàng quốc gia – nếu được thiết kế và vận hành bài bản – sẽ là bước chuyển mình quan trọng của thị trường tài chính Việt Nam trong giai đoạn tới.
Trung Quốc khẳng định đã thực hiện đầy đủ các cam kết, đồng thời cáo buộc Mỹ áp dụng các biện pháp hạn chế không công bằng và kích động căng thẳng trong quan hệ thương mại song phương.