Chỉ sau vài tháng nhậm chức, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã khiến thị trường toàn cầu rung chuyển với các chính sách thương mại chưa từng thấy trước đây. Ông áp dụng mức thuế 25% đối với ô tô, nhôm và thép nhập khẩu vào Mỹ. Đa số các quốc gia khác khi xuất khẩu sang Mỹ phải chịu thuế 10%, riêng Trung Quốc bị áp mức thuế cao hơn là 30%.
Gần đây, ông Trump còn đe dọa tăng thuế lên tới 50% đối với hàng hóa từ Liên minh châu Âu (EU). Đồng thời, ông cảnh báo rằng iPhone bán tại Mỹ sẽ phải chịu mức thuế 25% nếu được sản xuất ngoài nước Mỹ.
Tác động lan tỏa của chính sách này không chỉ dừng lại ở những tập đoàn lớn như Walmart, Ford hay Sony, mà còn có thể vẽ lại bản đồ chuỗi cung ứng toàn cầu, trong đó Việt Nam vừa được nhìn như “bến đỗ mới”, vừa là bên có khả năng chịu rủi ro gián tiếp.
Walmart, đại diện điển hình cho bán lẻ giá rẻ, đã phát đi cảnh báo rằng thuế mới buộc họ phải điều chỉnh giá bán vì không thể hấp thụ chi phí phát sinh. Tương tự, Best Buy cho biết các nhà cung ứng sẽ dồn chi phí thuế về phía nhà bán lẻ và người tiêu dùng.
Nintendo đang cân nhắc hoãn phát hành Switch mới để tránh đỉnh điểm thuế. Sony không loại trừ khả năng tăng giá PlayStation tại Mỹ. Trong khi đó, các hãng đồ chơi như Mattel vận động hành lang để được miễn thuế, nhằm giữ giá dưới 20 USD.
Ford dự kiến tăng giá xe 1,5% từ cuối năm 2025, còn Subaru đã thẳng thắn xác nhận điều chỉnh giá bán. Ngành hàng tiêu dùng (như Procter & Gamble, Stanley Black & Decker...) cũng đang rục rịch với các kế hoạch giá mới.
Các ứng dụng như Shein và Temu từng được hưởng quy định miễn thuế (với đơn hàng dưới 800 USD), nhưng giờ đây đã bị đưa vào danh sách kiểm soát. Shein buộc phải điều chỉnh giá bán và thay đổi chiến lược hậu cần tại Mỹ.
Trong làn sóng thuế quan mới, Việt Nam nổi lên như một “ứng cử viên sáng giá” thay thế Trung Quốc trong vai trò trung tâm sản xuất. Tuy nhiên, đi kèm là những nguy cơ lớn nếu thiếu chuẩn bị chiến lược.
Nhiều nhà đầu tư quốc tế đang tăng tốc chuyển dịch nhà máy từ Trung Quốc sang Việt Nam, tạo ra làn sóng dịch chuyển sản xuất đầy tiềm năng. Các lĩnh vực như dệt may, điện tử, nội thất và chế biến gỗ được xem là những ngành dễ dàng hưởng lợi nhờ lợi thế về nhân công, chi phí và năng lực gia công. Nếu tận dụng tốt cơ hội này cùng với việc nâng cao chất lượng sản phẩm và năng lực cạnh tranh, xuất khẩu sang thị trường Mỹ có thể ghi nhận mức tăng trưởng đáng kể trong thời gian tới.
Việt Nam nhập khẩu một lượng lớn nguyên liệu từ Trung Quốc và EU. Khi các quốc gia này bị áp thuế và chi phí tăng, giá nguyên liệu đầu vào tại Việt Nam cũng leo thang, ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh.
Việt Nam đang đứng trước một ngã rẽ quan trọng trong bức tranh thương mại toàn cầu. Nếu linh hoạt và minh bạch, Việt Nam có thể trở thành điểm đến thay thế Trung Quốc, góp phần thúc đẩy tăng trưởng. Nhưng nếu mất cảnh giác, rủi ro bị Mỹ siết thuế và mất lòng tin là điều hoàn toàn có thể xảy ra.
Việt Nam giờ không chỉ là nhà sản xuất gia công, mà là mắt xích quan trọng trong chiến lược địa chính trị và kinh tế thế giới.
Bình luận (0)
Hơn 100 đại biểu đến từ các cơ quan, doanh nghiệp của hai nước, cùng với 27 doanh nghiệp Việt Nam đã tham dự Hội nghị giao thương Việt Nam – Nhật Bản. Sự kiện diễn ra sôi nổi trong nhiều lĩnh vực, nhằm thúc đẩy hợp tác song phương giữa hai quốc gia.
