Sản xuất châu Á chững lại do lo ngại thuế quan từ Mỹ, rủi ro lan rộng toàn khu vực

PMI trái chiều, phản ánh sức cầu yếu và bất định từ môi trường toàn cầu

Theo dữ liệu được công bố ngày 1/7, chỉ số PMI sản xuất Caixin/S&P Global của Trung Quốc đã tăng lên 50,4 điểm trong tháng 6 – vượt kỳ vọng thị trường và đánh dấu lần đầu vượt ngưỡng tăng trưởng kể từ đầu năm. Tuy nhiên, các nhà phân tích cho rằng đà phục hồi này vẫn mong manh, khi các yếu tố như “nhu cầu hiệu quả trong nước chưa được giải quyết cơ bản” và môi trường bên ngoài "phức tạp, bất định" tiếp tục đè nặng lên triển vọng.

Tại Nhật Bản, PMI tăng nhẹ lên 50,1 điểm, lần đầu vượt mốc tăng trưởng sau hơn một năm, chủ yếu nhờ sản lượng cải thiện. Tuy nhiên, các đơn hàng mới tiếp tục giảm – dấu hiệu cho thấy bất ổn thương mại vẫn là lực cản lớn đối với ngành sản xuất.

Trong khi đó, Hàn Quốc ghi nhận tháng thứ năm liên tiếp PMI dưới ngưỡng 50, dù tốc độ suy giảm đã chậm lại. Chỉ số tháng 6 đạt 48,7 điểm – mức thấp nhưng cho thấy kỳ vọng ổn định dần sau cuộc bầu cử tổng thống ngày 3/6.

Căng thẳng thuế quan từ Mỹ tiếp tục là cú sốc lớn với khu vực

Bộ trưởng Công nghiệp và Thương mại Hàn Quốc Ahn Duk-geun nhận định “biến động trong chính sách thuế quan của Mỹ và sự bất định của quá trình phục hồi kinh tế toàn cầu sẽ còn kéo dài trong nửa cuối năm". 

Các cuộc đàm phán thương mại giữa Mỹ và các đối tác chính vẫn bế tắc, đặc biệt với Nhật Bản và Hàn Quốc – hai quốc gia chưa đạt được đồng thuận về thuế đối với các mặt hàng xuất khẩu chiến lược như ô tô. Trung Quốc đang tiếp tục tìm kiếm một thỏa thuận toàn diện, nhưng tiến trình đàm phán với chính quyền Tổng thống Donald Trump vẫn diễn ra chậm chạp. Trong khi đó, nhiều quốc gia đang chạy đua với thời gian để đạt được thỏa thuận trước hạn chót 9/7 nhằm tránh nguy cơ thuế nhập khẩu tăng vọt lên 50%.

Trái ngược với phần lớn khu vực, Ấn Độ là điểm sáng hiếm hoi khi PMI tháng 6 tăng mạnh lên 58,4 điểm – mức cao nhất trong 14 tháng. Sự bứt phá này được thúc đẩy bởi nhu cầu xuất khẩu tăng và hoạt động tuyển dụng sôi động.

Trong khi đó, nhiều nền kinh tế Đông Nam Á tiếp tục suy yếu: PMI của Indonesia giảm xuống 46,9; Việt Nam ghi nhận 48,9 điểm – giảm nhẹ so với tháng trước; Malaysia nhích nhẹ lên 49,3 điểm, nhưng vẫn dưới mốc tăng trưởng.

Chính sách tiền tệ sẽ tiếp tục nới lỏng?

Trước tình trạng sản xuất sụt giảm diện rộng, các chuyên gia cho rằng các ngân hàng trung ương trong khu vực có thể sẽ thiên về hướng nới lỏng chính sách hơn là kiểm soát lạm phát. “Lo ngại tăng trưởng đang lấn át rủi ro lạm phát. Chúng tôi dự báo nhiều ngân hàng trung ương ở châu Á sẽ tiếp tục cắt giảm lãi suất, thậm chí vượt mức mà thị trường hiện kỳ vọng,” ông Shivaan Tandon – chuyên gia kinh tế thị trường tại Capital Economics nhận định.

Trong bối cảnh thuế quan của Mỹ vẫn tiềm ẩn nhiều bất ổn và tiến trình đàm phán thương mại chưa có đột phá, các nền kinh tế châu Á – đặc biệt là nhóm phụ thuộc xuất khẩu – đang đối mặt áp lực kép từ bên ngoài và nhu cầu nội địa yếu. Việc điều chỉnh chính sách tiền tệ và thúc đẩy tiêu dùng nội địa được kỳ vọng sẽ là chìa khóa giúp khu vực vượt qua giai đoạn nhiều rủi ro phía trước.