Không thể phủ nhận sức hút khổng lồ của Web3 và blockchain trong giai đoạn 2021 - 2022, đặc biệt sau thành công vang dội của Axie Infinity. Hàng loạt startup Việt ra đời, thị trường tuyển dụng lập trình viên blockchain bùng nổ và dòng vốn đầu tư đổ về như thác lũ. Tuy nhiên, chỉ sau chưa đầy hai năm, “mùa đông crypto” đã nhanh chóng khiến bức tranh trở nên ảm đạm.
Nhiều dự án từng hừng hực khí thế giờ đây đã đóng cửa, trả văn phòng, cắt giảm nhân sự hoặc rơi vào tranh chấp. Theo phản ánh từ bài viết “Startup blockchain Việt xoay sở trong mùa đông tiền số” trên VnExpress, chỉ khoảng 20% startup thành lập cuối 2021 còn hoạt động đến nay. Dòng vốn rút lui, người dùng mất niềm tin và mô hình dựa vào tokenomics không còn dễ thuyết phục nhà đầu tư.
Dù ảm đạm, không phải tất cả đều bi quan. Các chuyên gia như ông Thái Thanh Liêm (Topebox) hay Quang Phạm (Gamoni) cho rằng đây là giai đoạn cần thiết để thị trường “thanh lọc” những dự án kém chất lượng, thiếu định hướng sản phẩm rõ ràng. Thay vì chạy theo lợi nhuận nhanh, các startup còn trụ vững đang tập trung vào cốt lõi công nghệ, trải nghiệm người dùng, và những ứng dụng thực tiễn vượt ra ngoài lĩnh vực tài chính.
Web3 không chỉ là tiền mã hóa. Nó là nền tảng để xây dựng các mô hình phân quyền mới trong y tế, giáo dục, logistics, giải trí và những ai hiểu được giá trị thực sự này mới là người có thể sống sót và phát triển bền vững sau cơn sốt.
Dù thị trường toàn cầu đang chững lại, Việt Nam vẫn được đánh giá là mảnh đất tiềm năng cho Web3. Theo nội dung từ buổi thảo luận Twitter Space do Octopus Network tổ chức, Việt Nam hội tụ nhiều yếu tố lý tưởng như 70% dân số dưới 35 tuổi, thành thạo công nghệ, sẵn sàng thử nghiệm cái mới, kỹ năng lập trình, đặc biệt trong mảng Web3, không thua kém startup quốc tế, cộng đồng crypto sôi động, chi phí nhân lực thấp, dễ tiếp cận thị trường thử nghiệm, blockchain được Chính phủ xếp vào nhóm 5 công nghệ quan trọng trong cách mạng công nghệ 4.0, dù hành lang pháp lý vẫn đang trong quá trình hoàn thiện. Thực tế, nhiều startup Việt vẫn chọn đăng ký pháp nhân tại Singapore, Dubai để dễ gọi vốn và hoạt động linh hoạt hơn, cho thấy một thị trường tiềm năng nhưng cần được khai thông đúng cách.
Tương tự như kinh tế số, Web3 tại Việt Nam đang đối mặt với hàng loạt thách thức như thiếu hành lang pháp lý rõ ràng, khiến startup ngần ngại phát triển hoặc buộc phải “xuất ngoại” về mặt pháp lý, đào tạo nhân lực còn manh mún, lập trình viên Web3 phần lớn chuyển từ Web2, thiếu kinh nghiệm chuyên sâu, tâm lý “ăn xổi” sau cơn sốt đầu tư trước đây khiến không ít người tiêu dùng mất niềm tin vào công nghệ, hạ tầng công nghệ chưa đồng bộ, đặc biệt ở các địa phương ngoài Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh.
Vấn đề không phải là Web3 và blockchain đã hết thời, mà là cách chúng ta đi tiếp như thế nào. Đằng sau bức màn trầm lắng hiện tại là những chuyển động âm thầm nhưng quyết liệt từ các đội ngũ phát triển, các chương trình đào tạo blockchain (như của Octopus Network) và những nhà sáng lập thực sự kiên trì với sứ mệnh tạo ra giá trị lâu dài.
Việt Nam vẫn còn cơ hội, thậm chí là lợi thế cạnh tranh rõ rệt để trở thành trung tâm Web3 trong khu vực, nếu có sự hỗ trợ đúng đắn từ chính sách, đầu tư vào đào tạo và cộng đồng công nghệ.
Web3 không phải là cuộc đua ngắn, cũng không dành cho người chỉ biết “lướt sóng”. Trong một thị trường đang dần trở nên thực tế và có chọn lọc hơn, chỉ những đội ngũ đủ bản lĩnh, kiên trì và biết đặt giá trị người dùng lên hàng đầu mới có thể đi đường dài.
Để Việt Nam không bị “đào thải” mà thực sự bứt phá trong kỷ nguyên Web3, cần một hệ sinh thái gắn kết: từ doanh nghiệp công nghệ, nhà đầu tư đến chính sách hỗ trợ linh hoạt cùng tạo nền móng vững chắc cho một nền công nghệ phi tập trung và bền vững trong tương lai.
Bình luận (0)
Việt Nam ghi nhận 5,5 tỷ giao dịch không dùng tiền mặt trong quý I/2025 - mức tăng mạnh chưa từng có. Thanh toán số đang dần trở thành thói quen phổ biến từ thành thị đến nông thôn, thay đổi cục diện tiêu dùng.
