VND mất giá 14% so với Euro kể từ đầu năm, giảm 7-11% so với bảng Anh, yên Nhật, đô la Úc

Tỷ giá Euro lập đỉnh mới, VND mất giá mạnh so với loạt ngoại tệ mạnh

Tính đến ngày 25/6, đồng euro tiếp tục tăng giá mạnh tại các ngân hàng trong nước. Tại Vietcombank – ngân hàng có quy mô giao dịch ngoại tệ lớn nhất hệ thống – euro đang được niêm yết ở mức 29.606 – 31.167 VND/EUR (mua vào – bán ra), tăng 3.800 – 3.900 đồng so với đầu năm, tương đương mức tăng khoảng 14%.

Không chỉ Vietcombank, nhiều ngân hàng lớn khác như VietinBank, BIDV, Techcombank, MB và Sacombank cũng đã nâng giá bán euro vượt ngưỡng 31.000 đồng.

Không riêng gì euro, VND cũng đang mất giá mạnh so với nhiều đồng tiền chủ chốt khác, bao gồm yên Nhật và bảng Anh (cùng giảm khoảng 11%), đô la Úc (giảm 7%)… Diễn biến này phản ánh áp lực tỷ giá ngày càng lớn trong bối cảnh thị trường ngoại hối biến động mạnh và nhu cầu ngoại tệ gia tăng.

Nguồn: Vietcombank

Việc VND mất giá mạnh so với các đồng tiền chủ chốt làm giá các sản phẩm nhập khẩu tăng theo. Du lịch châu Âu hoặc Nhật Bản cũng trở nên đắt đỏ hơn khi chi phí quy đổi sang Euro, bảng Anh và yên Nhật.

Trong khi đó, doanh nghiệp xuất khẩu sang các thị trường này có thể được hưởng lợi nếu doanh thu được thanh toán bằng Euro, bảng Anh và yên Nhật. Tuy nhiên, nếu chi phí sản xuất trong nước tăng do nhập khẩu nguyên liệu đắt đỏ, lợi nhuận có thể bị thu hẹp.

Vì sao VND mất giá mạnh so với các đồng tiền chủ chốt?

Việc VND mất giá mạnh so với nhiều đồng tiền chủ chốt thời gian gần đây chủ yếu xuất phát từ mối quan hệ neo tỷ giá tương đối theo USD – trong khi chính đồng USD lại suy yếu sâu so với các đồng tiền lớn trên thế giới.

Từ đầu năm đến nay, USD đã mất gần 12% so với euro, 8% so với yên Nhật và 9% so với bảng Anh. Nguyên nhân chủ yếu là do áp lực từ các chính sách thuế quan leo thang kể từ đầu tháng 4, khiến giới đầu tư ồ ạt bán tháo tài sản Mỹ. Đặc biệt, sau tuyên bố ngày 2/4 của Tổng thống Trump về việc áp thuế quy mô lớn đối với các đối tác thương mại, chỉ số DXY – thước đo sức mạnh đồng USD – đã giảm mạnh xuống còn 98 điểm, mức thấp nhất trong vòng ba năm, tương đương mức giảm gần 9,6% từ đầu năm.

Tuy nhiên, bất chấp việc USD suy yếu trên thị trường quốc tế, tỷ giá USD/VND vẫn tăng gần 3% so với đầu năm, với giá bán USD tại nhiều ngân hàng đã vượt 26.300 đồng. Điều này khiến VND gián tiếp mất giá sâu hơn so với các đồng tiền khác vốn đang lên giá mạnh so với USD.

Theo giới phân tích, các lo ngại về rủi ro thuế quan có thể khiến dòng vốn đầu tư nước ngoài đăng ký và giải ngân vào Việt Nam chậm lại, nhất là khi Việt Nam thuộc nhóm các nước chịu mức cao nhất là 46%. Ngoài ra, các hoạt động xuất khẩu (đặc biệt xuất khẩu tới thị trường Mỹ) có thể chậm lại và thậm chí chịu thiệt hại, làm ảnh hưởng tới nguồn cung ngoại tệ. Trong khi đó, dự trữ ngoại hối của Việt Nam ở thời điểm hiện tại khá hạn chế. Điều này gây áp lực lên tỷ giá.

Theo nhận định của Chứng khoán Vietcombank (VCBS), tâm lý đầu cơ đồng USD trong nước đang ở mức cao, bao gồm cả nhà đầu tư cá nhân và tổ chức. Điều này phản ánh sự thận trọng của thị trường trong bối cảnh chưa có thông tin chính thức về kết quả đàm phán thuế quan giữa Việt Nam và Hoa Kỳ. Thêm vào đó, thời hạn 90 ngày hoãn áp thuế đối ứng của Tổng thống Trump – dự kiến kết thúc vào đầu tháng 7 – đang thúc đẩy dòng tiền dịch chuyển sang các tài sản an toàn như USD.

"Điều này tiếp tục củng cố tâm lý nắm giữ ngoại tệ và gia tăng áp lực từ phía cầu trong nước đối với đồng bạc xanh. Tuy nhiên, chúng tôi đánh giá tâm lý đầu cơ này chỉ mang tính chất ngắn hạn trong giai đoạn trũng thông tin về kết quả đàm phán thuế quan", VCBS nhận định.

Tương tự, Bộ phận nghiên cứu thị trường của Ngân hàng ACB cho rằng, dù USD đang suy yếu trên thị trường quốc tế, nhưng xu hướng này ít tác động đến tỷ giá trong nước, do nhu cầu ngoại tệ thực tế từ doanh nghiệp vẫn cao. Đồng thời, lãi suất VND trên thị trường liên ngân hàng liên tục giảm ở các kỳ hạn ngắn cũng góp phần gia tăng áp lực lên tỷ giá.

Trong khi đó, theo đánh giá của Fiin Ratings, tỷ giá USD/VND duy trì ở mức cao chủ yếu do cầu USD tăng mạnh từ phía doanh nghiệp – đặc biệt trong bối cảnh nhập khẩu tăng tốc – và từ Kho bạc Nhà nước thực hiện nghĩa vụ trả nợ nước ngoài. Điều này khiến nguồn cung USD trên thị trường càng thêm khan hiếm. Tuy vậy, Ngân hàng Nhà nước đã có động thái linh hoạt điều chỉnh tỷ giá trung tâm, tạo điều kiện để thị trường có dư địa tự điều tiết, thay vì phải can thiệp mạnh bằng dự trữ ngoại hối. 

Tại thị trường trong nước, nhu cầu USD gia tăng đáng kể khi nhiều doanh nghiệp đẩy mạnh nhập khẩu nguyên liệu để kịp hoàn tất đơn hàng trước thời hạn 90 ngày và tích trữ cho mùa cao điểm. Trong 5 tháng đầu năm, kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam đạt 175,6 tỷ USD, tăng 17,5% so với cùng kỳ năm ngoái, trong đó hàng tư liệu sản xuất chiếm tới 93,8%. Đặc biệt, nhập khẩu từ Mỹ tăng mạnh lên 7,2 triệu USD, tương đương mức tăng 25%, nhằm giảm thiểu rủi ro từ các rào cản thuế quan tiềm ẩn và hạn chế tác động đến tỷ giá. Cùng thời điểm, Kho bạc Nhà nước tiếp tục mua vào USD để thực hiện nghĩa vụ trả nợ nước ngoài, khiến nguồn cung ngoại tệ trên thị trường càng trở nên hạn hẹp, tạo thêm áp lực lên tỷ giá USD/VND.

Theo đánh giá từ Fiin Ratings, Ngân hàng Nhà nước đã chủ động và linh hoạt trong việc điều chỉnh tăng tỷ giá trung tâm nhằm mở rộng không gian cho thị trường tự điều tiết. Trong thời gian tới, nếu xu hướng suy yếu của đồng USD trên thị trường quốc tế tiếp diễn, áp lực tỷ giá trong nước có thể giảm bớt. Khi đó, Ngân hàng Nhà nước có thể nới rộng biên độ tỷ giá thay vì sử dụng trực tiếp dự trữ ngoại hối để can thiệp thị trường.