“Nhân sự số” thời đại văn phòng thông minh: Khi AI không còn là trợ lý mà trở thành cộng sự

Khi doanh nghiệp còn loay hoay với “sự vụ”, AI đã bước vào “chiến lược”

Một nghịch lý phổ biến đang diễn ra trong nhiều doanh nghiệp Việt Nam: giữa lúc thế giới đã nói đến “tự động hóa quy trình thông minh” và “nhân sự số độc lập ra quyết định”, thì không ít đơn vị vẫn đang xử lý chấm công bằng Excel, lọc hồ sơ tuyển dụng bằng tay, nhập liệu hóa đơn bằng sức người.

Tại hội nghị DCCI Summit 2025, ông Lê Đăng Ngọc – Giám đốc Nền tảng Trí tuệ nhân tạo của Viettel AI – đã chỉ rõ những “điểm nghẽn” rất đời thường: dữ liệu phân tán, thiếu kết nối, quy trình cũ kỹ và hệ thống vận hành chồng chéo. Trong bối cảnh đó, AI thế hệ mới như Agentic AI được kỳ vọng như một “đòn bẩy chiến lược” giúp doanh nghiệp thoát khỏi vòng luẩn quẩn của sự vụ, hướng tới vận hành thông minh, nhất quán.

Agentic AI – Từ công cụ hỗ trợ sang cộng sự ra quyết định

Không còn dừng ở vai trò trợ lý trả lời email hay tổng hợp dữ liệu, Agentic AI – đúng như tên gọi “tác nhân thông minh” – là hệ thống có khả năng học hỏi từ dữ liệu, tương tác tự nhiên, và đặc biệt là đưa ra quyết định độc lập trong phạm vi nhiệm vụ được giao. Đây là bước tiến quan trọng, đánh dấu quá trình chuyển hóa từ AI bị động sang AI chủ động trong hệ sinh thái doanh nghiệp.

Cụ thể, trong nền tảng tự động hóa quy trình Viettel IPA (Intelligent Process Automation), Agentic AI có thể:

• Trong lĩnh vực nhân sự: xử lý quy trình chấm công, tính lương, lọc CV và đề xuất phỏng vấn.

• Trong tài chính – kế toán: kiểm tra, xác minh hóa đơn, đề xuất thanh toán, phân tích chi phí.

• Trong chăm sóc khách hàng: phản hồi khiếu nại, gửi thông báo theo ngữ cảnh, ghi nhận đánh giá.

• Trong logistics: cập nhật tồn kho, cảnh báo đơn hàng chậm trễ, đề xuất tuyến vận chuyển tối ưu.

Tất cả các hoạt động này đều không cần lập trình thủ công từng bước, mà dựa trên học máy từ dữ liệu lịch sử và khả năng phối hợp quy trình.

Công nghệ đã sẵn sàng – tư duy và quản trị thì sao?

Điểm đáng lưu tâm là: công nghệ không phải rào cản lớn nhất. Điều cản trở doanh nghiệp ứng dụng AI nhiều khi lại đến từ tư duy quản trị chưa sẵn sàng chấp nhận AI như một cộng sự, hay nỗi lo “AI thay người” khiến đội ngũ lưỡng lự, đối kháng với thay đổi.

Ông Lê Đăng Ngọc đã thẳng thắn chỉ ra một thực tế: doanh nghiệp Việt đang tốn quá nhiều nguồn lực vào những đầu việc lặp đi lặp lại, trong khi nhân sự có trình độ lại bị “kẹt” ở tầng vận hành. Nếu không sớm tái cấu trúc mô hình tổ chức để AI xử lý phần sự vụ, con người tập trung vào sáng tạo và ra quyết định chiến lược, thì việc chuyển đổi số chỉ là hình thức.

Hơn nữa, bài toán dữ liệu vẫn là nút thắt khó gỡ. Dữ liệu rời rạc, không chuẩn hóa, thiếu chia sẻ giữa các bộ phận khiến Agentic AI – dù thông minh đến đâu – cũng không phát huy được năng lực. Trong một chừng mực nhất định, chính doanh nghiệp đang tự làm “mù” AI bằng hệ thống dữ liệu không đồng bộ.

Muốn có “nhân sự số” hiệu quả, phải có “văn hóa số” đi trước

Agentic AI không phải là tương lai xa – nó đang hiện diện ngay hôm nay. Nhưng để AI thật sự trở thành một cộng sự đáng tin cậy, doanh nghiệp cần làm nhiều hơn việc mua công nghệ: cần một hệ sinh thái dữ liệu tử tế, một cấu trúc tổ chức linh hoạt, và trên hết là một tư duy sẵn sàng chia sẻ quyền lực công việc với máy.

Câu hỏi không còn là “có nên áp dụng AI hay không”, mà là “doanh nghiệp sẵn sàng chia sẻ trách nhiệm với AI đến đâu, và chuẩn bị nền tảng ra sao để AI phát huy tối đa năng lực mà không gây lo lắng, xung đột trong tổ chức?”.