Đề xuất sửa quy định về quản lý sử dụng nguồn thu từ chuyển đổi sở hữu doanh nghiệp

Theo Bộ Tài chính, sau hơn hai năm thực hiện, Nghị định 148/2021/NĐ-CP đã bộc lộ nhiều vướng mắc và bất cập, chưa phản ánh đầy đủ các tình huống phát sinh trong thực tiễn. Việc ban hành nghị định sửa đổi là cần thiết nhằm hoàn thiện khung pháp lý, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động quản lý tài chính nhà nước trong lĩnh vực chuyển đổi doanh nghiệp.

Mở rộng đối tượng áp dụng để bao quát thực tế

Dự thảo đề xuất sửa đổi, bổ sung điểm c Khoản 1 Điều 2 Nghị định số 148/2021/NĐ-CP (Đối tượng áp dụng):

Nghị định số 148/2021/NĐ-CP quy định đối tượng áp dụng của Nghị định bao gồm: Doanh nghiệp có cổ phần, vốn góp của Nhà nước là các công ty cổ phần (bao gồm cả ngân hàng thương mại cổ phần, công ty cổ phần hình thành từ cổ phần hóa đơn vị sự nghiệp công lập), công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên.

Qua đó, dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung như sau: Doanh nghiệp có cổ phần, vốn góp của Nhà nước; Doanh nghiệp được sắp xếp lại, chuyển đổi sở hữu từ: doanh nghiệp cấp 1, đơn vị sự nghiệp công lập (bao gồm cả ngân hàng thương mại cổ phần, doanh nghiệp đã chuyển giao quyền đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước về SCIC), doanh nghiệp do doanh nghiệp cấp 1 nắm giữ 100% vốn điều lệ".

Để giải thích cho việc bổ sung lần này, Bộ Tài chính cho biết rằng Quy định tại điểm c Khoản 1 Điều 2 Nghị định số 148/2021/NĐ-CP chưa bao quát hết các đối tượng trong thực tế như trường hợp doanh nghiệp thực hiện cổ phần hoá theo hình thức bán toàn bộ vốn nhà nước nhưng vẫn chưa nộp hết các khoản phải nộp về Quỹ (nay nộp về NSNN); các doanh nghiệp có cổ phần, vốn góp của nhà nước những đã chuyển giao quyền đại diện chủ sở hữu về Tổng công ty Đầu tư và kinh doanh vốn nhà nước (SCIC); doanh nghiệp cổ phần được chuyển đổi từ doanh nghiệp do doanh nghiếp cấp 1 nắm giữ 100% vốn điều lệ còn các khoản phải nộp về Quỹ theo quy định trước thời điểm Nghị định số 148/2021/NĐ-CP có hiệu lực thi hành.

Điều chỉnh cơ chế chi từ nguồn thu chuyển nhượng vốn

Ngoài phạm vi áp dụng, Bộ Tài chính cũng đề xuất sửa đổi nội dung về các khoản chi và thủ tục chi, cụ thể tại điểm b Khoản 1 Điều 7 Nghị định số 148/2021/NĐ-CP.

Nghị định số 148/2021/NĐ-CP quy định các khoản chi thường xuyên gồm: Bù đắp phần kinh phí còn thiếu đối với chi phí chuyển nhượng vốn nhà nước, chuyển nhượng quyền mua cổ phần phát hành thêm và quyền góp vốn nhà nước tại các doanh nghiệp theo quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất kinh doanh tại doanh nghiệp."

Qua đó, dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung như sau: Chi phí chuyển nhượng vốn nhà nước, chuyển nhượng quyền mua cổ phần phát hành thêm và quyền góp vốn nhà nước tại doanh nghiệp (chuyển nhượng vốn) theo quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất kinh doanh tại doanh nghiệp".

Để lý giải cho việc sửa đổi, Bộ Tài chính cho biết trước thời điểm Nghị định số 148/2021/NĐ-CP có hiệu lực thi hành, chi phí chuyển nhượng vốn theo quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất kinh doanh tại doanh nghiệp (bao gồm: (i) khoản chi tạm ứng (70% tổng dự toán chi phí) cho cơ quan đại diện CSH để triển khai thoái vốn và; (ii) chi bù đắp phần kinh phí còn thiếu) được chi từ Quỹ.

Theo quy định Điều 15 Nghị định số 148/2021/NĐ-CP, Quỹ kết thúc hoạt động kể từ ngày 01/4/2022, vì vậy, chi phí chuyển nhượng vốn nhà nước thuộc trách nhiệm của cơ quan đại diện chủ sở hữu là khoản chi từ ngân sách nhà nước.

Tiếp nhận góp ý công khai

Dự thảo sửa đổi hiện đang được đăng tải công khai trên Cổng Thông tin điện tử của Bộ Tài chính để lấy ý kiến góp ý từ các bộ, ngành, doanh nghiệp và người dân.

Việc hoàn thiện nghị định được kỳ vọng sẽ tháo gỡ các rào cản pháp lý, tạo sự minh bạch trong quản lý nguồn thu từ chuyển đổi sở hữu, đồng thời nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng nguồn lực tài chính công trong quá trình cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước và tái cơ cấu doanh nghiệp.