Biến động thuế quan gây gián đoạn nhập khẩu: Cảng Mỹ chưa thể phục hồi

Việc một tòa án liên bang ở Manhattan tạm thời chặn nhiều mức thuế của cựu Tổng thống Donald Trump từng mang lại hy vọng cho các doanh nghiệp và giới chức cảng. Tuy nhiên, chỉ sau một ngày, tòa phúc thẩm đã tạm dừng hiệu lực phán quyết đó, làm dấy lên thêm lo ngại về sự thiếu ổn định trong chính sách thương mại của Mỹ.

Tình trạng “nay có – mai không” của các chính sách thuế đang khiến giới bán lẻ chần chừ trong việc nhập hàng, bất chấp một số mức thuế với Trung Quốc đã được hạ từ 145% xuống còn 30%. Theo thống kê từ Cảng Los Angeles, lượng hàng nhập khẩu trong tuần cuối tháng 5 giảm tới 30% so với cùng kỳ năm trước. Liên minh Cảng biển Tây Bắc, đại diện cho cảng Seattle và Tacoma, cũng báo cáo mức giảm tương tự trong khoảng thời gian cuối tháng 4 đến đầu tháng 5.

Ảnh minh hoạ.

Jonathan Gold, Phó Chủ tịch phụ trách chuỗi cung ứng tại Liên đoàn Bán lẻ Quốc gia (NRF), cho biết các nhà bán lẻ vẫn đang theo dõi sát sao và không muốn mạo hiểm khi chính sách có thể thay đổi chỉ sau một đêm. Ông nói rằng rất khó để lập kế hoạch khi thông tin liên tục thay đổi, và các doanh nghiệp đang bị cuốn vào một cuộc chơi “ping-pong” chính sách.

Chi phí cao do thuế nhập khẩu cũng là rào cản lớn. Theo ông Gene Seroka – Giám đốc Điều hành Cảng Los Angeles – nhiều doanh nghiệp không còn đặt đơn hàng mới mà chỉ đang vận chuyển các lô hàng đã sản xuất. Với khoảng 45% hàng hóa tại cảng đến từ Trung Quốc, tình trạng giảm đơn hàng rõ rệt đã ảnh hưởng mạnh đến lưu lượng container.

Tuy có chút cải thiện vào đầu tháng 6 – với số lượng container dự kiến tăng từ 69.000 lên 106.000 – nhưng con số này vẫn thấp hơn gần 10% so với cùng kỳ năm trước. Thêm vào đó, vẫn có tới 10 chuyến tàu bị hủy trong tháng 6, một nửa rơi vào tuần đầu tiên. “Chúng tôi chưa thấy làn sóng nhập hàng mạnh như nhiều người dự đoán. Đó chỉ là bước hồi phục vừa phải,” ông Seroka cho biết.

Các nhà bán lẻ cũng đang lo ngại về yếu tố thời gian. Các thỏa thuận tạm hoãn thuế chỉ kéo dài 90 ngày – với Canada và Mexico đến hạn vào ngày 9/7, và Trung Quốc vào 12/8 – trong khi đó cũng chính là khoảng thời gian tối thiểu để đặt hàng, sản xuất và vận chuyển hàng hóa đến Mỹ.

Sự thiếu chắc chắn đang khiến giá cả có nguy cơ tăng. Chuyên gia Daniel Hackett từ công ty Hackett Associates nhận định: “Có thể sẽ không thiếu hàng trên kệ, nhưng chi phí gia tăng từ sự bất ổn chính sách chắc chắn sẽ được chuyển cho người tiêu dùng.” Nhiều tên tuổi lớn như Walmart, Home Depot hay Target đã thông báo kế hoạch tăng giá để bù đắp thiệt hại do thuế quan.

Trong bối cảnh đó, chuỗi cung ứng – vốn cần sự ổn định – đang bị thử thách bởi những thay đổi chóng vánh trong chính sách thương mại. Không chỉ giới doanh nghiệp, mà cả người tiêu dùng Mỹ cũng đang trở thành nạn nhân gián tiếp của những quyết định thiếu nhất quán này.