Lời thì thầm của AI – Khi thơ ca nở hoa từ một lần bấm máy

04/07/2025, 23:48
Không chỉ lưu giữ hình ảnh, trí tuệ nhân tạo (AI) đang mang đến một cách cảm nhận ký ức mới mẻ: biến khoảnh khắc thành thơ. Poetry Camera là một trong những thử nghiệm nghệ thuật đầy thi vị và sáng tạo như thế.
Lời thì thầm của AI – Khi thơ ca nở hoa từ một lần bấm máy
Không phải một tấm ảnh, sau cú click, Poetry Camera sẽ trả lại bạn những dòng thơ.

Trong thế giới nhiễu động bởi thị giác và áp lực từ mạng xã hội, khi mỗi cái bấm máy thường gắn liền với những bộ lọc lung linh và tiêu chuẩn thẩm mỹ công nghiệp, hai nhà thiết kế trẻ Kelin Carolyn Zhang và Ryan Mather lại chọn một lối đi khác: làm thơ từ ảnh chụp. Ý tưởng độc đáo ấy đã hình thành nên Poetry Camera – chiếc máy ảnh không lưu giữ hình ảnh, mà in ra một khúc đoản thi cho mỗi lần chụp.

Không có màn hình hiển thị, không bộ lọc màu hay kỹ xảo hậu kỳ, Poetry Camera được xây dựng trên nền tảng Raspberry Pi kết hợp với mô hình ngôn ngữ GPT-4. Thiết bị sẽ phân tích cảnh vật, ánh sáng, cảm xúc từ hình ảnh, rồi chuyển hóa thành ngôn từ – một bản thơ ngắn được in ra tức thì qua máy in hóa đơn nhỏ gọn.

Thí dụ, trong một căn phòng đầy giấy tờ và dây sạc thắt nút, bạn sẽ không có tấm hình “góc làm việc aesthetic” thường thấy, mà nhận được một khổ thơ như lời thì thầm:

“Sắc xanh bao phủ hết tầm mắt,
Xóa đi những ký ức xa xôi ngập tràn ánh nắng.
Những ngón tay ngập ngừng gõ phím,
Kế bên những chiếc cốc, đống giấy tờ và dây sạc thắt nút...”

Lắng lại trong vòng xoáy thị giác

Poetry Camera là sự phản tỉnh nhẹ nhàng trước xu hướng tôn vinh hình ảnh hào nhoáng trên mạng xã hội. Kelin và Ryan không giấu giếm mục tiêu: giúp người trẻ dừng lại, cảm nhận vẻ đẹp của hiện thực bằng cách chậm rãi hơn – thông qua ngôn từ. Ở đó, vẻ đẹp không chỉ là ánh sáng hoàn hảo hay bố cục gọn gàng, mà còn là một tâm trạng, một cảm xúc thoảng qua – đủ để gieo thành thơ.

Điều đặc biệt, Poetry Camera không phải là sản phẩm độc quyền. Cặp đôi thiết kế đã công bố toàn bộ bản dựng như một dự án mã nguồn mở, khuyến khích người dùng tự chế tạo, tùy chỉnh và sáng tạo phiên bản máy ảnh “thơ” cho riêng mình. Người dùng có thể huấn luyện AI để tạo ra các thể loại thơ yêu thích: từ haiku Nhật Bản, sonnet cổ điển, đến cả… rap hiện đại.

Tính cá nhân hóa này không chỉ mở rộng khả năng biểu đạt mà còn gợi cảm hứng cho người trẻ bước vào thế giới sáng tạo với tâm thế chủ động, thậm chí chủ quyền.

Một cách khác để lưu giữ cảm xúc

Về bản chất, Poetry Camera không chỉ là một thiết bị nghệ thuật, mà còn là tuyên ngôn: rằng AI không nhất thiết phải phức tạp, lạnh lùng hay “đáng ngại”. Nó có thể dịu dàng, tinh tế và trở thành người đồng hành với cảm xúc con người. Giống như một người bạn, AI trong Poetry Camera “ngồi cạnh”, lắng nghe rồi thì thầm lại bằng thơ – những nhịp điệu rất riêng của từng khoảnh khắc.

Trong thời đại mà mọi thứ dễ dàng bị “làm đẹp” quá mức, thơ ca – vốn là biểu hiện sâu sắc nhất của nhân tính – đang tìm thấy một không gian mới, nơi AI không thay thế con người, mà nối dài khả năng biểu đạt. Một bức ảnh giờ đây có thể không cần hiển thị – chỉ cần một bài thơ, cũng đủ để ta nhớ lại một cảm xúc đã từng.

Bình luận (0)

Ý kiến của bạn sẽ được xét duyệt trước khi đăng. Xin vui lòng gõ tiếng Việt có dấu.