Hà Nội khẳng định không truy thu thuế khoán với hộ kinh doanh điều chỉnh doanh thu vượt 50%

Ngày 8/7, tại buổi tọa đàm “Hộ kinh doanh với chính sách thuế mới” do Cục Thuế TP Hà Nội tổ chức, Phó trưởng Thuế TP Hà Nội Nguyễn Tiến Minh đã làm rõ điểm gây nhiều lo lắng nhất với giới hộ kinh doanh: cơ quan thuế sẽ không truy thu thuế khoán cho phần doanh thu đã phát sinh trước đó nếu hộ thông báo điều chỉnh kịp thời khi doanh thu cả năm ước vượt trên 50% mức khoán cũ. Theo ông Minh, thay vì truy thu phần chênh lệch đã bán, cơ quan thuế sẽ điều chỉnh mức khoán mới và áp dụng cho thời gian còn lại trong năm tính thuế.

Ông thừa nhận nhiều hộ kinh doanh đang rất e ngại sau khi bắt đầu sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền – giải pháp bắt buộc theo Nghị định 70 kể từ 1/6 đối với hộ doanh thu trên 1 tỷ đồng mỗi năm ở các ngành ăn uống, khách sạn, bán lẻ, vận tải hành khách, thẩm mỹ, vui chơi giải trí. Việc kết nối trực tiếp với cơ quan thuế khiến doanh thu thực tế hiển thị rõ ràng, dễ dàng vượt mức khoán cũ và làm dấy lên tâm lý sợ bị "truy thu". Ông Minh nhấn mạnh: "Chúng tôi không thực hiện việc truy thu phần trước, chỉ điều chỉnh để phù hợp cho phần còn lại của năm, đảm bảo công bằng mà không gây khó khăn cho hộ kinh doanh."

Ông Nguyễn Tiến Minh, Phó trưởng Cục Thuế Hà Nội, khẳng định sẽ không truy thu phần doanh thu tăng thêm khi hộ kinh doanh áp dụng hóa đơn điện tử.

Với nhóm hộ kinh doanh áp dụng phương pháp kê khai, nếu có sai sót, cơ quan thuế sẽ hướng dẫn khai bổ sung. Riêng nhóm hộ nộp thuế khoán sẽ chỉ cần thông báo kịp thời để được điều chỉnh mức khoán hợp lý. Song, cơ quan thuế cũng sẽ giám sát rủi ro gian lận bằng cách đối chiếu dữ liệu từ các đơn vị trung gian thanh toán, vận chuyển. Theo ông Minh, đây là biện pháp cần thiết để đảm bảo minh bạch và công bằng trong quản lý thuế.

Hiện Hà Nội quản lý khoảng 4.979 hộ kinh doanh có doanh thu trên 1 tỷ đồng mỗi năm, chiếm 1,5% tổng số hộ quản lý thuế và khoảng 2,8% số hộ khoán. Từ ngày 1/6, có thêm hơn 9.155 hộ đăng ký triển khai hóa đơn điện tử từ máy tính tiền, trong đó gần một nửa chủ động tham gia. Đại diện Cục Thuế TP Hà Nội đánh giá đây là bước tiến quan trọng trong cải cách quản lý thuế, giúp hộ kinh doanh minh bạch hơn, quản lý doanh thu rõ ràng hơn và tăng khả năng tiếp cận tín dụng cũng như các chính sách hỗ trợ khác.

Tuy vậy, quá trình triển khai thực tế bộc lộ không ít khó khăn. Đại diện Ban quản lý chợ Đồng Xuân cho biết nhiều tiểu thương lớn tuổi không quen sử dụng công nghệ, gặp lúng túng khi thao tác trên máy tính tiền và phần mềm hóa đơn điện tử. Một số hộ lo lắng về việc thiếu hóa đơn đầu vào hợp lệ vì thói quen mua bán truyền thống ít yêu cầu chứng từ đầy đủ. Đặc thù bán buôn, hàng hóa theo mùa vụ cũng khiến kê khai theo chu kỳ ngắn gặp nhiều trở ngại. Ông Lê Ngọc Sơn, đại diện Ban quản lý chợ, chia sẻ đầu tháng 6 – thời điểm chính sách thuế mới bắt đầu triển khai – lại trùng với cao điểm kiểm tra chống hàng giả, hàng nhái khiến nhiều tiểu thương thêm lo lắng, một số thậm chí tạm đóng cửa hàng.

Cục Thuế TP Hà Nội cho biết đã nắm rõ các vướng mắc này và sẵn sàng hỗ trợ hộ kinh doanh kê khai theo mã số, mã ngành hàng, giá bán phù hợp để phản ánh đúng thực tế kinh doanh. Đại diện Công ty Cổ phần MISA cũng lưu ý nhiều hộ vẫn thu tiền mặt, ghi chép bằng sổ tay, khó phân tách dòng tiền cá nhân và kinh doanh, trong khi việc xuất hóa đơn đầu ra hợp lệ đòi hỏi hóa đơn đầu vào đầy đủ, minh bạch. Đây chính là điểm yếu mà việc áp dụng hóa đơn điện tử sẽ dần khắc phục.

Ở góc độ chuyên gia, bà Nguyễn Thị Cúc – Chủ tịch Hội Tư vấn thuế Việt Nam – cho rằng chính sách thuế hiện vẫn còn khá phức tạp với nhiều hộ kinh doanh, đặc biệt nhóm ít tiếp cận công nghệ hoặc mới chuyển đổi mô hình kinh doanh. Bà đề nghị ngành thuế cần tiếp tục đơn giản hóa thủ tục, cung cấp hướng dẫn chi tiết và nâng cấp hạ tầng công nghệ để hỗ trợ người nộp thuế tốt hơn. Đặc biệt, cần có giải pháp riêng để hỗ trợ người lớn tuổi còn lúng túng trong thao tác số.

Về phía lực lượng quản lý thị trường, Phó chi cục trưởng Lê Nguyên khẳng định chính sách hóa đơn điện tử là bước tiến quan trọng, không chỉ để quản lý thuế hiệu quả mà còn giúp hộ kinh doanh minh bạch, chuyên nghiệp hơn, dễ tiếp cận vốn tín dụng và mở rộng quy mô trong dài hạn. Ông nhấn mạnh: "Cơ hội đã đến, điều quan trọng là các hộ kinh doanh sẵn sàng thay đổi để bắt nhịp. Các cơ quan quản lý sẽ luôn sát cánh, hỗ trợ kịp thời."