Hội nghị Thượng đỉnh G7 khai mạc tại Canada vào đầu tuần này đang thu hút sự chú ý của giới đầu tư toàn cầu, trong bối cảnh nhiều nền kinh tế lớn đang đối mặt với thách thức kép: rủi ro địa chính trị leo thang và chính sách thương mại bảo hộ từ Mỹ tiếp tục tạo sức ép lên chuỗi cung ứng toàn cầu.
Tổng thống Mỹ Donald Trump – người đang theo đuổi chiến lược thương mại “đối ứng” – đã đặt ra hạn chót 9/7 cho việc ký kết các thỏa thuận song phương mới. Nếu không đạt được thỏa thuận, nhiều nền kinh tế, bao gồm cả các quốc gia trong G7, sẽ phải đối mặt với nguy cơ chịu mức thuế nhập khẩu mới lên tới 50%. Trong đó, các mặt hàng nhạy cảm như thép, nhôm, ô tô và hàng điện tử sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề.
Thị trường tài chính thế giới đã bắt đầu phản ánh những quan ngại này. Dữ liệu từ Anh cho thấy, xuất khẩu sang Mỹ trong tháng 4 sụt giảm ở mức kỷ lục, kéo theo tăng trưởng GDP tháng giảm mạnh nhất trong gần hai năm. Ngân hàng Thế giới tuần trước cũng đưa ra dự báo ảm đạm, cho rằng nền kinh tế toàn cầu có thể đang bước vào thập kỷ tăng trưởng yếu nhất kể từ thập niên 1960 – một phần do sự bất định kéo dài trong chính sách thương mại của Mỹ.
Ảnh minh hoạ
Ngoài ra, các nhà phân tích cảnh báo, tác động lan tỏa từ chính sách thuế của Mỹ sẽ không dừng lại ở dòng chảy thương mại. Nếu các mức thuế cao được áp dụng, lạm phát tại các quốc gia nhập khẩu có thể tăng mạnh do chi phí đầu vào leo thang, trong khi niềm tin tiêu dùng và đầu tư bị xói mòn. Trong bối cảnh này, các chỉ số như doanh số bán lẻ Mỹ, đơn đặt hàng công nghiệp Đức hay cán cân thương mại của Nhật Bản sẽ trở thành tâm điểm theo dõi của giới đầu tư trong tuần.
Tại hội nghị G7 lần này, các cuộc tiếp xúc song phương bên lề được kỳ vọng sẽ tạo ra đột phá. Nhật Bản đã xác nhận sẽ tổ chức cuộc gặp riêng với Tổng thống Trump nhằm tháo gỡ vướng mắc thương mại. Tuy nhiên, khả năng đạt được thỏa thuận trong thời gian ngắn vẫn còn bỏ ngỏ. Riêng với Liên minh châu Âu, vấn đề trở nên phức tạp hơn khi ông Trump yêu cầu EU thay đổi cấu trúc thuế VAT – một yêu cầu bị giới chức châu Âu xem là không thể chấp nhận.
Sự bất định này diễn ra đúng lúc thị trường toàn cầu đang trong giai đoạn nhạy cảm về chính sách tiền tệ. Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) được dự báo sẽ không điều chỉnh lãi suất trong cuộc họp tuần này, nhưng mọi thay đổi trong “dot-plot” – biểu đồ thể hiện kỳ vọng lãi suất của các thành viên – có thể tác động đáng kể đến dòng vốn toàn cầu.
Về phía thị trường, các chỉ số chứng khoán châu Á và hợp đồng tương lai tại Phố Wall đều phản ứng tích cực đầu tuần, dù tâm lý vẫn thận trọng. Giá dầu tiếp tục duy trì đà tăng trong bối cảnh căng thẳng giữa Israel và Iran chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Trong khi đó, đồng USD giữ vững vị thế khi giới đầu tư kỳ vọng Mỹ vẫn là nơi trú ẩn an toàn trong môi trường toàn cầu bất định.
Dù chưa thể kỳ vọng vào một giải pháp toàn diện tại hội nghị G7 lần này, nhưng một cam kết giữ nguyên trạng hoặc tránh leo thang xung đột thương mại từ các lãnh đạo có thể giúp trấn an thị trường trong ngắn hạn. Với các nền kinh tế phụ thuộc xuất khẩu như Việt Nam, diễn biến tại G7 sẽ là yếu tố quan trọng quyết định xu hướng tỷ giá, thương mại và đầu tư trong những quý tới.
Giá dầu thế giới tăng vọt do căng thẳng Iran–Israel và nguy cơ Eo biển Hormuz bị phong tỏa. Biến động này đe dọa đẩy giá xăng leo thang, gây áp lực lớn lên kinh tế toàn cầu và Việt Nam.