Doanh nghiệp nhỏ tại Đông Nam Á và cuộc đua ứng dụng AI: Cơ hội và thách thức

AI không còn là công nghệ “xa xỉ”

Theo báo cáo của Amazon Web Services (AWS), gần 90% doanh nghiệp nhỏ và vừa (SMEs) tại khu vực Đông Nam Á đang trong giai đoạn nghiên cứu hoặc đã bắt đầu triển khai AI. Tại Việt Nam, con số này lên tới 83%. Điều này cho thấy sự quan tâm rõ rệt của khối SMEs đối với tiềm năng mà AI mang lại trong cải tiến dịch vụ khách hàng, tối ưu quy trình nội bộ, và phát triển sản phẩm mới.

Không ít doanh nghiệp nhỏ đã bước đầu ứng dụng các công cụ AI phổ biến như chatbot hỗ trợ khách hàng, phần mềm tự động hóa phân tích dữ liệu, hệ thống đề xuất cá nhân hóa… Tuy nhiên, phần lớn vẫn mới dừng lại ở mức độ thăm dò, thử nghiệm.

Cơ hội chuyển mình từ công nghệ

AI mang lại cơ hội giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, tăng hiệu suất và cải thiện khả năng ra quyết định. Với những giải pháp AI dễ tiếp cận, chi phí thấp hơn nhờ công nghệ đám mây, các SMEs giờ đây có thể tiếp cận công cụ trước đây vốn chỉ dành cho các tập đoàn lớn.

Một số lĩnh vực như bán lẻ, dịch vụ tài chính, logistics, giáo dục – nơi các SMEs chiếm tỷ trọng lớn – đang được xem là “đất màu” cho AI phát triển. Ví dụ, AI giúp doanh nghiệp bán lẻ dự đoán nhu cầu khách hàng; trong khi các tổ chức giáo dục có thể cá nhân hóa trải nghiệm học tập thông qua dữ liệu hành vi học viên.

Thách thức từ nội lực và hạ tầng

Dù vậy, các doanh nghiệp nhỏ vẫn gặp rào cản không nhỏ. Thiếu hụt nhân lực có kiến thức về AI là vấn đề phổ biến. Việc đầu tư bài bản vào công nghệ – từ hạ tầng đến dữ liệu – cũng là gánh nặng tài chính với nhiều đơn vị quy mô nhỏ.

Ngoài ra, phần lớn SMEs chưa có chiến lược dài hạn trong ứng dụng AI. Việc thiếu định hướng rõ ràng và đánh giá chưa đầy đủ về rủi ro công nghệ có thể khiến doanh nghiệp lãng phí nguồn lực hoặc đưa ra quyết định sai lầm khi ứng dụng công nghệ mới.

Cần cơ chế hỗ trợ phù hợp

Để SMEs không bị bỏ lại phía sau trong cuộc đua AI, các chuyên gia cho rằng cần có sự vào cuộc của các bên liên quan. Chính phủ và các tổ chức hỗ trợ doanh nghiệp nên xây dựng cơ chế đào tạo nguồn nhân lực AI, hỗ trợ tài chính, và tạo hành lang pháp lý rõ ràng trong ứng dụng AI.

Đồng thời, các nhà cung cấp công nghệ – đặc biệt là các nền tảng lớn như AWS, Google Cloud, Microsoft – cần thiết kế sản phẩm phù hợp với đặc thù và ngân sách của các doanh nghiệp nhỏ, đồng thời cung cấp các gói hỗ trợ kỹ thuật và đào tạo miễn phí.

Kết luận

AI đang mở ra cánh cửa mới cho doanh nghiệp nhỏ tại Đông Nam Á, song cũng đặt ra yêu cầu đổi mới tư duy và sẵn sàng thay đổi. Trong cuộc đua toàn cầu hóa, những doanh nghiệp dám đổi mới, chủ động tiếp cận công nghệ sẽ là những người dẫn đầu – dù quy mô không lớn.