Gian hàng “ảo”, vi phạm thật
Chỉ trong tháng 5/2025, lực lượng Quản lý thị trường trên cả nước đã phát hiện 3.114 vụ vi phạm, với tổng số tiền xử phạt gần 21 tỷ đồng. Riêng trong lĩnh vực thương mại điện tử, hơn 1.000 gian hàng online bị phát hiện vi phạm, chủ yếu do bán hàng không rõ nguồn gốc, hàng giả mạo thương hiệu hoặc xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ. Các nền tảng như Facebook, TikTok, Shopee, Lazada là trọng điểm kiểm tra, do lượng gian hàng lớn và hoạt động sôi động. Nhiều cửa hàng sử dụng hình ảnh nhãn hiệu nổi tiếng để đánh lừa người tiêu dùng, trong khi hàng thực tế là hàng trôi nổi, không có hóa đơn chứng từ. Nhóm sản phẩm bị vi phạm nhiều nhất gồm thực phẩm chức năng, mỹ phẩm và thời trang hàng hiệu giả.
Theo ông Trần Hữu Linh – Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý thị trường, các đối tượng buôn bán hàng giả trên nền tảng thương mại điện tử ngày càng tinh vi hơn. Họ thường lập nhiều tài khoản Facebook, chạy quảng cáo có hình ảnh chuyên nghiệp, nhưng không công khai địa chỉ, số điện thoại rõ ràng, chỉ nhận đơn qua tin nhắn riêng (inbox). Nhiều đối tượng còn livestream bán hàng để tạo sự tin tưởng, đồng thời bán được hàng trăm đơn mỗi ngày nhờ đánh trúng tâm lý “giá rẻ, hàng hot”.
Ông Linh cảnh báo, thương mại điện tử tuy là xu hướng tất yếu, nhưng đang trở thành mảnh đất màu mỡ cho buôn lậu và gian lận thương mại. Tổng cục dự báo, trong vòng 2–3 năm tới, các hành vi gian lận thương mại trên nền tảng online có thể chiếm tới 50–60% tổng số vụ vi phạm trên toàn thị trường.
Doanh nghiệp chân chính hưởng lợi
Cuộc thanh lọc không chỉ nhắm tới vi phạm, mà còn tạo lợi thế cạnh tranh cho những đơn vị làm ăn bài bản. Nhiều doanh nghiệp TMĐT lớn như Tiki, Sendo... cũng tích cực phối hợp với lực lượng chức năng để loại bỏ gian hàng vi phạm. Theo Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam, các đợt kiểm tra diện rộng này giúp nâng cao tiêu chuẩn sàn TMĐT và bảo vệ người tiêu dùng. Các doanh nghiệp có hệ thống kiểm duyệt hàng hóa rõ ràng sẽ ngày càng được tin tưởng và ưu tiên sử dụng. Bên cạnh đó, Chính phủ cũng đang xây dựng cơ sở dữ liệu liên ngành để theo dõi hoạt động kinh doanh online một cách đồng bộ.
Tuy nhiên, thực tế vẫn còn không ít khó khăn trong kiểm tra thương mại điện tử. Việc truy vết địa chỉ người bán, xác minh nguồn gốc hàng hóa gặp cản trở do hình thức bán hàng ẩn danh, kho hàng không cố định. Lực lượng QLTT cũng thừa nhận nhân lực còn hạn chế so với quy mô hoạt động thương mại điện tử hiện nay.
“Làm sạch” để phát triển bền vững
Thương mại điện tử đang trở thành trụ cột của tiêu dùng hiện đại. Nhưng để phát triển bền vững, cần một môi trường minh bạch, có kiểm soát. Cuộc "đại thanh lọc" vừa qua là một bước đi quyết liệt – không chỉ loại bỏ cái xấu, mà còn mở đường cho những giá trị thật sự vươn lên. Khi người tiêu dùng được bảo vệ tốt hơn, chính các doanh nghiệp chân chính sẽ là bên hưởng lợi dài lâu.
Giá dầu thế giới tăng vọt do căng thẳng Iran–Israel và nguy cơ Eo biển Hormuz bị phong tỏa. Biến động này đe dọa đẩy giá xăng leo thang, gây áp lực lớn lên kinh tế toàn cầu và Việt Nam.