Trong bối cảnh nhiều tuyến xe khách liên tỉnh sụt giảm lượng hành khách nghiêm trọng, Bến xe Miền Đông – một trong những đầu mối vận tải lớn nhất Việt Nam – vẫn báo lãi hơn 13 tỷ đồng trong năm 2024, một con số gây bất ngờ giữa thực tế bến vắng, xe thưa, khách lác đác.
Theo báo cáo tài chính năm 2024, Công ty CP Bến xe Miền Đông đạt doanh thu thuần hơn 89 tỷ đồng, tăng nhẹ gần 2% so với cùng kỳ. Lợi nhuận sau thuế đạt 13,1 tỷ đồng, tăng 8% so với năm 2023. Đáng chú ý, nguồn thu lớn vẫn đến từ dịch vụ cho thuê mặt bằng, không phải từ vận hành các tuyến xe khách – vốn đang suy giảm mạnh do hành khách dần quay lưng với bến truyền thống.
Bến xe Miền Đông, nằm trên Xa lộ Hà Nội (TP Thủ Đức), giáp với Dĩ An (Bình Dương).
Chi phí quản lý doanh nghiệp tăng nhẹ, trong đó chi phí thuê đất hơn 14 tỷ đồng và chi phí nhân sự gần 12,6 tỷ đồng, cho thấy doanh nghiệp vẫn đang gồng gánh nhiều khoản chi cố định giữa lúc hoạt động vận tải chưa phục hồi. Doanh thu tài chính từ lãi tiền gửi ngân hàng lại giảm gần một nửa, phản ánh khó khăn chung về dòng tiền.
Dù vậy, nhờ có nguồn thu ổn định từ cho thuê ki-ốt, dịch vụ logistics và quảng cáo, công ty vẫn duy trì kết quả kinh doanh có lãi. Tính đến cuối 2024, tổng tài sản đạt gần 120 tỷ đồng, phần lớn là tiền mặt và tiền gửi ngân hàng. Nợ phải trả giảm còn 46,9 tỷ đồng, chủ yếu là các quỹ dự phòng và phúc lợi nội bộ.
Tuy nhiên, đằng sau bức tranh tài chính "sáng màu" là những lo ngại không nhỏ về hiệu quả khai thác thực tế của Bến xe Miền Đông mới, công trình từng được kỳ vọng là trung tâm trung chuyển hiện đại nhất khu vực phía Nam với tổng vốn đầu tư hơn 4.000 tỷ đồng.
Tọa lạc tại khu vực xa trung tâm TP.HCM (quận 9 cũ, nay thuộc TP Thủ Đức), bến xe mới gặp khó vì vị trí bất tiện, thiếu kết nối giao thông, và thói quen của hành khách chưa thay đổi. Trong khi đó, "xe dù – bến cóc" lại len lỏi và bùng phát khắp nơi, cung cấp dịch vụ tiện lợi, linh hoạt hơn, khiến lượng xe vào bến chính quy ngày càng teo tóp.
Chuyên gia giao thông cho rằng, nếu không xử lý triệt để tình trạng xe dù và cải thiện kết nối hạ tầng, Bến xe Miền Đông sẽ khó phát huy hết công suất thiết kế. “Lợi nhuận đến từ cho thuê mặt bằng không thể là chiến lược dài hạn nếu công trình hạ tầng hàng nghìn tỷ đồng chỉ vận hành dưới năng suất thiết kế,” một chuyên gia nhận định.
Năm 2025, doanh nghiệp đặt mục tiêu doanh thu 99,5 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế 13,4 tỷ đồng, đồng thời xúc tiến tiến trình cổ phần hóa, kỳ vọng tạo cú hích mới cho việc quản lý, khai thác bến xe theo mô hình linh hoạt và hiệu quả hơn.
Để hộ kinh doanh, nhóm vốn nhạy cảm với thay đổi chính sách, tự tin chuyển đổi thành doanh nghiệp, việc cần làm là áp dụng cơ chế quản lý đơn giản, minh bạch, ổn định. Đồng thời, cử cán bộ chuyên môn trực tiếp hỗ trợ theo hướng "cầm tay chỉ việc", qua đó dần hình thành tư duy “chuyên nghiệp hoá” trong mỗi hộ.